Thật ra thì bài vọng cổ do danh ca Thành Công trình bày được thu thanh trong dĩa hát Asia vào năm 1948 không phải mang tên trên, nhưng do bởi rất nhiều người trong giới đờn ca tài tử đã lấy câu hát mở đầu “Ngân Bình Sơn cúc rũ thu tàn” để gọi, rồi dần dà mang tên ấy luôn, thậm chí có nhiều người họ còn không biết bài ca có tên “Bóng Người Kỵ Sĩ.”
Danh ca Thành Công.
Nói đến danh ca Thành Công thì những người yêu mến cổ nhạc thuộc lớp tuổi trung niên trở lên, chắc chẳng một ai mà không nghe qua làn hơi ca vọng cổ rặt lối ca tài tử của ông. Cái đặc biệt là Thành Công chỉ ca đài phát thanh và thu thanh dĩa hát chớ không có lên sân khấu, do đó mà dù rằng tiếng ca nổi tiếng lẫy lừng, hàng vạn thính giả ái mộ, nhưng rất ít ai thấy được con người bằng xương bằng thịt của Thành Công, kể cả hình ảnh của ông cũng không có phổ biến nên rất hiếm người thấy.
Riêng tôi, người viết bài này tham gia nhóm đờn ca tài tử từ năm 1955, đã thuộc lòng bài “Bóng Người Kỵ Sĩ” và từng đi ca ở các đám tiệc, cũng chưa một lần gặp mặt hay nhìn thấy danh ca Thành Công. Cũng nhờ sưu tầm nên có được duy nhứt một tấm hình của ông chụp vào thập niên 1950, và hôm nay đem ra “trình diện” độc giả.
Danh ca Thành Công tên thật là Phạm Thành Công, sinh năm 1923, người gốc ở Phong Ðiền, Cần Thơ. Vốn là một công tử ở miền sông nước Hậu Giang, và cũng như trăm ngàn cậu công tử thời bình ôm mớ chữ nghĩa để chuyên đờn ca làm thú tiêu khiển.
Lúc bấy giờ nhà có radio rất hiếm, nên bà con cư ngụ quanh khu vực chợ Bến Thành, họ thường đổ ra bùng binh trước chợ Bến Thành ngồi trên băng đá nghe tiếng ca Thành Công phát ra từ chiếc loa gắn trên tàn cây của công viên. Làn hơi ca ấy đã cuốn hút bao phái nữ đổ lệ, làm xao xuyến lòng người, lời ca tựa hồ lời than van của một tâm hồn đa tình vướng khổ lụy.
Về sau đài Pháp Á không còn, danh ca Thành Công được mời về đài phát thanh Quốc Gia làm trưởng ban Thành Công và nghiễm nhiên là danh ca đài phát thanh suốt mấy thập niên. Khoảng 1957-1958 tờ báo Tiếng Dội mở cuộc bầu chọn và Thành Công được bầu “đệ nhứt danh ca đài phát thanh.”
Thành Công nổi tiếng một phần lớn là do thu dĩa hát, cuối thập niên 1940 nhạc sĩ Hai Long giới thiệu Thành Công với ông Năm Mạnh, giám đốc hãng dĩa Asia ở đường mé sông Chợ Quán. Và bộ dĩa đầu tiên được thu thanh là “Bóng Người Kỵ Sĩ” do chính danh ca sáng tác. Cũng trong bộ dĩa này Thành Công đề nghị cắt bớt bài vọng cổ từ 20 câu còn 16 câu... Bộ dĩa “Bóng Người Kỵ Sĩ” ra đời được phổ biến khắp cùng ba miền đất nước, người ta sang Nam Vang bên đất Miên cũng nghe, lên Vạn Tượng trên Lào cũng nghe. Song song với dĩa hát, cuốn bài ca “Bóng Người Kỵ Sĩ” được phát hành bán khắp các chợ ở thôn quê, thành thử ra dân đờn ca tài tử thời ấy rất nhiều người đã thuộc lòng và đi ca ở các nơi đình đám.
Hình bìa cuốn bài ca “Bóng Người Kỵ Sĩ,” được các tay bán bài ca, vừa ca vừa bán ở các chợ miền quê vào đầu thập niên 1950.
Sau bộ dĩa nói trên, Thành Công tiếp tục vô nhiều bộ dĩa khác như: Thoại Khanh Châu Tuấn, Tuyệt Vọng, Tình Ghen Ðảo Chúa... và bộ dĩa mà các nhà có giàn máy hát quay dây thiều được bà con yêu cầu hát nhiều lần là bộ dĩa có nhãn tròn màu đỏ mang tên Nguyệt Thu Nga. Người ta rất khó quên đoạn cuối bản Giang Tô do nữ danh ca Ngọc Ánh ca gối đầu để Thành Công vô vọng cổ:
Khoan khoan bớ Nguyệt Thu Nga.
Vì đâu ông biết rõ tên tôi quá tỏ... tường.
Hỡi Lệ Dung! Có phải em là Nguyệt Thu Nga, cái tên mà đã 6 năm qua nó đơm bông nở nhụy trong quả tim... nầy.
Vào nghiệp cầm ca, danh ca Thành Công đã đóng góp cho kho tàng cổ nhạc nước nhà những bài vọng cổ quí giá, để đời. Sau 1975 có lẽ do già yếu người ta không nghe thấy Thành Công hoạt động ca hát gì cả. Và ông qua đời năm 1992 tại Sài Gòn.
Phong_Vũ
Trả lời với trích dẫn
Thanh Hậu