(NLĐO) - Nghệ sĩ lão thành Kim Chưởng, “bà bầu” gánh Kim Chưởng nổi danh một thời đã từ giã cõi đời lúc 8 giờ 25 phút ngày 1-8, hưởng thọ 88 tuổi.
Được gia đình đưa vào Bệnh viện Nguyễn Trãi (Q5, TP HCM) để điều trị cả tuần nay, ngày 31-7, bà được đưa về nhà riêng và qua đời tại nhà trong vòng tay yêu thương của người thân. Gia đình nữ nghệ sĩnày cho biết tang lễ sẽ được tổ chức tại nhà riêng số 1079, Trần Hưng Đạo, P.5, Q.5, TP HCM. Lễ nhập quan thực hiện lúc 15 giờ ngày 1-8, lễ động quan diễn ra lúc 6 giờ ngày 3-8 (mùng 8-7 âm lịch), an táng tại xã Tân Hội, Bắc Mỹ Thuận, Vĩnh Long. Nghệ sĩ Kim Chưởng tên thật là Nguyễn Thị Kim Chưởng, sinh năm 1926, quê ở Duyên Hải-Trà Vinh. Bà từng được phong là “đệ nhất nữ nghệ sĩ sân khấu võ hiệp” trên sân khấu cải lương vào những năm 1950 - 1960.
Nhờ hát hay, hơi ngọt, bà được anh rể gửi cho Tân Đồng Ban với công việc ban đầu là nấu ăn, giặt đồ, bán nước sâm... cùng mơ ước một ngày được bước lên sân khấu, trở thành đào hát. Sau đó, bà được anh rể gửi tiếp cho gánh Tân Thiếu Niên. Khi tên tuổi được nhiều người biết, bà rời đoàn này và tham gia các đoàn Văn Hí Ban, Tân Xuân, Tân Tiến, Bầu Bòn, Tương Lai, Phụng Hảo, Thanh Minh... Là đào hát nhưng bà mê "làm bầu".
Nghệ sĩ Kim Chưởng (áo tím), đã từ giã cõi đời. Ảnh: NSND Kim Cương cung cấp
Năm 1955, bà rời đoàn Thanh Minh, cùng với ba nghệ sĩ Thanh Tao, Út Trà Ôn và Thúy Nga hợp tác thành lập đoàn Kim Thanh - Út Trà Ôn hết sức thành công nhưng đến cuối năm 1957, giải thể gánh hát. Bà lại phối hợp nghệ sĩ Thanh Hương thành lập đoàn mới bảng hiệu Kim Chưởng - Thanh Hương đình đám một thời. Sau khi đoàn Kim Chưởng - Thanh Hương tan rã, bà đứng ra lập đoàn Kim Chưởng, tự mình làm "bầu".
Nghệ sĩ Kim Chưởng từng tham gia nhiều vở tuồng: Người anh khác mẹ, Chưa tắt lửa lòng, Lá đào rơi, Con gái nữ thần, Oan hồn trên tháp đá, Tiếng hát đền Bá Lạc, Trăng nửa đêm, Hai chiều ly biệt, Áo trắng nàng Mộng Trinh, Thần điêu đại hiệp, Song long thần chưởng, Nước mắt kẻ sang Tần, Kiếm mộng phù tang, Nhặt cánh mai vàng, Thuyền ra cửa biển,…
Bà kết hôn với con trai của ông bầu Bòn, có 5 người con.
(NLĐO) - Sáng 3-8, NSND Viễn Châu, NSND Kim Cương, NSND Lệ Thủy, NSƯT Phương Quang, NSƯT Thanh Nguyệt, NSƯT Nam Hùng, NSƯT Tô Kim Hồng... và khán giả mộ điệu đã đến tiễn đưa "bà bầu" Kim Chưởng về nơi an nghỉ cuối cùng.
Vợ chồng NSƯT Phương Quang tiễn biệt "bà bầu" Kim Chưởng.
Chị Kim Lan – con gái của "bà bầu" Kim Chưởng - cho biết: “Lúc má tôi khỏe mạnh, bà vẫn thường lui tới Ban ái hữu Hội Nghệ sĩ TP HCM để gặp gỡ bạn bè đồng nghiệp, thăm hỏi các tác giả và công nhân hậu đài đang gặp hoàn cảnh khó khăn. Má tôi nhớ rõ từng nghệ sĩ và những vai diễn họ từng gắn kết với Đoàn cải lương Kim Chưởng. Cách đây 40 năm khi ba tôi mất, má tôi đã cho xây kim tỉnh kề bên để chuẩn bị cho ngày rời xa nhân thế. Mảnh vườn nhỏ ở xã Tân Hội, Bắc Mỹ Thuận, TP Vĩnh Long cũng là nơi yên nghỉ của bà nội tôi, bà Sáu Bê, nổi tiếng đào chánh một thời, là bạn thân của NSND Bảy Nam. Nay má tôi đã yên nghỉ bên cạnh bà nội, bên cạnh ba tôi!”.
NSND Kim Cương xúc động tiễn biệt "bà bầu" Kim Chưởng, người con dâu của nghệ sĩ tiền phong Sáu Bê, cùng thời với cố NSND Bảy Nam
Đêm văn nghệ tiễn biệt "bà bầu" Kim Chưởng, nhiều nghệ sĩ hát những bài ca cổ, trích đoạn cải lương ca ngợi quê hương, công sinh thành dưỡng dục của cha mẹ.NSƯT Phương Quang đã ca lại bài ca hát trong vở Nắng chiều trên sông Dịch, một trong những kịch bản nổi tiếng của đoàn cải lương Kim Chưởng, mà ông và Phượng Liên đã từng ca diễn, giúp cả hai đoạt HCV giải Thanh Tâm năm 1966.
"Bà bầu" Kim Chưởng tại Lễ Giỗ tổ sân khấu năm 2012 được tổ chức tại Ban ái hữu Hội Sân khấu TP HCM.
NSƯT Phương Quang nghẹn ngào kể "bà bầu" Kim Chưởng là một người thầy đáng kính mà ông không bao giờ quên. Ngày đầu tiên đi hát, ông được bà trang điểm và còn trêu chọc dí dỏm: “cái mặt đen xì của cậu, đánh 10 hộp phấn của tôi cũng không trắng nổi!”. Ngày ông đoạt giải Thanh Tâm với nghệ sĩ Phượng Liên, bà khóc vì mừng, mừng cho ông từ thành công ban đầu đó có thể thoát khỏi kiếp nghèo.
"Cô Bảy lúc còn sống đã từng dạy tôi: “Ở đời, chuyện người ta ghét mình là bình thường nhưng đừng để người ta khinh”. Cô còn có nhiều triết lý được đúc kết từ kinh nghiệm của người làm bầu: “Sống chết gì cũng giữ lấy cái đức của nghề hát. Khôn hay dại gì khi xuôi tay nhắm mắt cũng chả mang theo được, chỉ có tiếng thơm để lại cho đời, ráng mà giữ nhé con!” - NSƯT Phương Quang bộc bạch.
Tác giả Lê Duy Hạnh - Phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam - Chủ tịch Hội Sân khấu TPHCM và bà bầu Kim Chưởng gặp gỡ các nghệ sĩ lão thành trong ngày Giỗ Tổ sân khấu Việt Nam.
NSND Kim Cương đến thắp hương với tâm trạng đau buồn. Bà nói rằng "bà bầu" Kim Chưởng là người tài đức. Nhớ có lần nghe đồng nghiệp kể, đoàn "bà bầu" này vừa neo bến ở một sân bãi miền Tây, biết tin đêm đó một đoàn hát trung bang bán gần hết vé, nếu đoàn của bà giục trống, treo màn, chắc chắn đoàn hát kia sẽ thất bại. Mà quảng cáo đêm sau đoàn Kim Chưởng diễn, đoàn hát kia cũng không thể mở màn nên bà quyết định rút sào, thẳng tiến qua điểm diễn khác, không gây áp lực cho đồng nghiệp!
"Thắp nén hương lòng vĩnh biệt chị Kim Chưởng, một bà bầu khét tiếng “lò luyện thép” nhưng sống có tình, có nghĩa. Dù đã lớn tuổi, nhưng mỗi lần gặp má tôi – NSND Bảy Nam, chị bảy Kim Chưởng vẫn khoanh tay “dạ con chào dì Bảy”. Lễ phép, đức độ và đầy nhân ái!” - NSND Kim Cương nói.
"Bà bầu" Kim Chưởng và NSND Phùng Há tại Giỗ tổ sân khấu năm 1998.
NSND Lệ Thủy kể: “Tôi gắn bó với đoàn Kim Chung, nhưng hễ rỗi là chạy sang đoàn cô Bảy để xem chị Phượng Liên, anh Phương Quang diễn. Cô Bảy khác với ông bầu Long, chồng của cô Kim Chung là rất nghiêm khắc trong tập dợt. Cô Bảy có luật riêng dành cho việc tập tuồng. Hễ ai tập mà không chú ý, lo ra, cô Bảy ném ngay một cây quạt vào mặt. Do đó đào kép sợ cô lắm, chính nhờ vậy mà vở diễn nào được khai trương, tin chắc sẽ thành công vang dội!”.
"Bà bầu" Kim Chưởng khi tại thế và NSND đạo diễn Huỳnh Nga.
NSND Lệ Thủy xúc động tiễn biệt "bà bầu" Kim Chưởng.
Alex Huỳnh
Trả lời với trích dẫn
linhhueforever
MEM
