Đem một tác phẩm được Nhà nước trao giải thưởng Hồ Chí Minh như Tô Ánh Nguyệt ra làm trò cười đùa, tục tĩu như vậy thì bản thân những người nghệ sĩ đó nghĩ gì về giải thưởng, về một con người?
Báo Văn Hóa tiếp tục nhận được nhiều ý kiến phản đối về clip remix Tô Ánh Nguyệt, trong đó không chỉ có những ý kiến của các nghệ sĩ, các nhà quản lý chuyên môn mà có cả ý kiến từ gia đình của cố tác giả Trần Hữu Trang, tác giả của vở cải lương Tô Ánh Nguyệt.
Không thể chấp nhận khi nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSND lại có thể tham gia clip này
Được liệt vào hàng kinh điển của sân khấu cải lương, vở Tô Ánh Nguyệt có 5 cảnh, mỗi cảnh đều có thể diễn trích đoạn riêng. Cảnh diễn mà nhóm nghệ sĩ này lựa chọn để xuyên tạc lại là cảnh diễn hay nhất, đậm tính nhân bản nhất về tình con người. Với những người nghệ sĩ đã được nhà nước phong tặng danh hiệu như NSND Ngọc Giàu thì càng phải cẩn trọng trong những sáng tạo nghệ thuật.
Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu trích đoạn hài rẻ tiền, vô bổ này không lấy cái tên từ tác phẩm cũng như các nhân vật trong Tô Ánh Nguyệt để mang ra cười cợt, làm biến dạng méo mó nguyên bản của tác phẩm. Điều này thể hiện sự thiếu trân trọng nghề nghiệp cũng như sự thiếu tâm huyết với quá khứ. Không thể nói như NSND Ngọc Giàu là cô Nguyệt trong clip là "Nguyệt tân thời", đây là sự vi phạm bản quyền, không được phép lấy tên tác phẩm cũng như nhân vật của một tác phẩm nghệ thuật để chế diễu, bôi nhọ như vậy.
Thật không thể tin được họ lại dám bôi bẩn một tác phẩm đã được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng cao nhất mà Nhà nước dành cho lĩnh vực văn học, nghệ thuật.
Đề nghị xem xét lại sự xuất hiện của Trấn Thành trong các chương trình mang tính định hướng nghệ thuật cho giới trẻ
Tôi đề nghị các cơ quan truyền hình, truyền thông cần cân nhắc không nên để MC Trấn Thành tiếp tục tham gia làm giám khảo trong các chương trình truyền hình hiện nay vì đó là những chương trình có tính định hướng nghệ thuật cho giới trẻ vậy mà người ở vai trò giám khảo lại có thể tham gia xây dựng những trích đoạn hài rẻ tiền, phản thẩm mỹ và vi phạm bản quyền đối với vở cải lương Tô Ánh Nguyệt.
Các nghệ sĩ cũng như khán giả đang dấy lên những làn sóng phản ứng gay gắt về hành động này của Trấn Thành và nhóm nghệ sĩ với clip này. Theo tôi các cơ quan quản lý nhà nước cần phải có hình thức kỷ luật với những nghệ sĩ tham gia clip này chứ không chỉ là nhắc nhở.
(Trần Quang Khải, Chủ tịch CLB Nghệ thuật thuộc Hội Nghệ sĩ trẻ Hà Nội)
Ngọc Giàu sẽ trả lời ra sao với đồng nghiệp và những khán giả đã từng yêu quý chị?
Tôi là một thành viên trong Hội đồng cấp nhà nước để xét tặng danh hiệu NSND cho các đối tượng sân khấu đợt 7. Khi đó TP.HCM đã đưa ra một danh sách đề nghị xét đặc cách cho các nghệ sĩ cải lương trong đó có chị Ngọc Giàu. Chúng ta đều hiểu rằng đây là sự đánh giá thừa nhận về tài năng, năng lực cống hiến và mức độ ảnh hưởng của các nghệ sĩ đối với lĩnh vực nghệ thuật cải lương mặc dù họ không đủ số huy chương hay điều kiện nào đó.
Tôi không biết những người tham gia cùng chị Ngọc Giàu như Anh Đức, Trấn Thành mà tôi thất vọng nhất khi thấy cái tên NSND Ngọc Giàu xuất hiện trong clip. Tôi không liệt Trấn Thành vào khung "nghệ sĩ" bởi có xem anh xuất hiện trên một số chương trình với vai trò một MC mà thôi.
Tôi cũng có vai trò của MC và thậm chí làm thầy để dậy cho rất nhiều lứa MC trên tiêu chuẩn của người hướng dẫn thẩm mỹ quần chúng và tôi không thừa nhận Trấn Thành ở vai trò là người hướng dẫn hay định hướng nghệ thuật với những thể hiện của anh, đặc biệt trong clip này. Chỉ buồn trước trường hợp của Ngọc Giàu, chị là một nghệ sĩ có nhiều ảnh hưởng và uy tín đối với công chúng yêu nghệ thuật.
Cái mất ở đây chính là clip đã làm mất đi giá trị của tác phẩm kinh điển Tô Ánh Nguyệt của soạn giả Trần Hữu Trang với cách xây dựng lệch lạc, làm biến dạng tác phẩm dẫu nếu nói tác phẩm chỉ là cái cớ để làm tiểu phẩm hài mới.
Trong khi chúng ta đang có hàng loạt những tác phẩm cải lương mới được dàn dựng mang tính học thuật cao được công chúng thừa nhận nhất là qua Cuộc thi sân khấu Cải lương CNTQ 2015 vừa qua thì clip Tô Ánh Nguyệt ở một trạng thái "lạc" trong xu hướng dàn dựng nghiêm túc, sang trọng của sân khấu cải lương hiện nay.
Người nghệ sĩ hôm nay cần biết nghĩ, biết cảm và cần có trách nhiệm về sáng tạo của mình, tôi không biết chị Giầu khi trở về nước sẽ trả lời ra sao đối với đồng nghiệp và những khán giả đã từng yêu quý chị?
(Đạo diễn NSƯT Lê Chức, Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu VN)
Đối với gia tộc, đây là một sự xúc phạm lớn lắm!
Với tư cách cá nhân với tác phẩm Tô Ánh Nguyệt và với nhân thân của bác Tư Trần Hữu Trang, bởi cha tôi (NSND Nguyễn Thành Châu) và bác Trang là anh em họ, tôi xem bác như cha mình. Khi tác phẩm bị đem ra bôi bẩn, tôi thấy một sự xúc phạm lớn lắm. Đứng về phía gia tộc, tôi cảm thấy rất bức xúc, gia đình mình đã bị xúc phạm nhiều.
|
|
Đối với một tác giả có tác phẩm đã được Giải thưởng Hồ Chí Minh, được Nhà nước tôn trọng, vinh danh, thì đây không chỉ là nỗi bức xúc mà còn mang thêm sự tự ái. Tôi không vơ đũa cả nắm, nhưng với một tác phẩm có giải thưởng tầm cỡ những người đem tác phẩm ra cười cợt, tục tĩu như vậy họ nghĩ gì về giải thưởng, về một con người?
Đứng về phía nghề nghiệp thì tôi phải nói thẳng là tôi đầu hàng với cách làm của các nghệ sĩ trong clip này. Đối với người làm công tác quản lý nghệ thuật, tôi thấy chúng ta đang thiếu biện pháp cứng rắn với những trò đùa phi nghệ thuật.
Sau này, nếu có điều kiện, tôi sẽ đề cập với chính quyền cần có biện pháp phù hợp khi có những sự xúc phạm như vậy. Tôi cho rằng, đây không còn là sự vô tình mà là sự cố ý. Hài hết cái để chơi hay sao mà lôi những tác phẩm kinh điển của sân khấu ra để bôi bác. Lấy những tác phẩm được coi trọng, giải thưởng ra thành trò hài hước, rẻ rúng… như thế. Một người nghệ sĩ, cái quan trọng nhất là lòng tự trọng.
Nếu lòng tự trọng không còn thì anh không thể xưng danh mình là nghệ sĩ nữa. Tôi đã đặt vấn đề nhiều với các cấp, tôi đang chờ phản ứng và biện pháp từ các cấp quản lý. Tôi quá bức xúc và đang tìm những biện pháp để tham mưu với cấp Hội Sân khấu, Sở VH… để đặt vấn đề pháp lý. (Đạo diễn Nguyễn Hồng Dung) |
Những người có trình độ, có hiểu biết không ai làm như vậy
Tô Ánh Nguyệt và Đời cô Lựu là những tác phẩm kinh điển của sân khấu cải lương. Nó đã đi sâu vào lòng người xem, khán giả bởi hình ảnh, hình tượng, vẻ đẹp của sân khấu. Tôi cho rằng những người biến tác phẩm này thành trò hài hước, dung tục là một sự xúc phạm rất lớn.
Đối với những người làm nghệ thuật càng không hay. Tôi đồng tình với những bức xúc của dư luận. Một người làm nghệ thuật khi biểu diễn ở nước ngoài phải có sự tỉnh táo, sáng suốt.
Không phải vì tiền, hay danh giá mà tham gia một cách vô ý thức. Nghệ sĩ có thể làm thay đổi cho mới, cho phù hợp với thời cuộc nhưng phải có giá trị nghệ thuật chứ không phải trò giải trí bôi bác, làm hoen ố nghệ thuật. Những người có trình độ văn hóa, có sự hiểu biết không ai làm như vậy.
Với người làm sân khấu hài, làm vấn đề thêm hài hước, thêm thắt vô là điều bình thường nhưng nó phải có ý nghĩa chứ không phải là bôi xấu. Có lẽ Trấn Thành đủ sự hiểu biết để không làm bôi xấu nhưng anh ta cường điệu quá mức làm cho nó hài…
Đây là tật của một số nghệ sĩ làm hài hiện nay. Tất nhiên trong hài hước có yếu tố châm biếm, cường điệu, nói quá… tạo nên dấu ấn cho ý tưởng nào đó. Nhưng cái hiệu quả của những người làm hài đưa những cái dung tục vào đó là biện pháp không phù hợp.
Đó là trách nhiệm của chính người nghệ sĩ. Chúng ta không áp đặt mà họ tự hiểu mình dừng ở giới hạn nào. Nghệ sĩ không được làm nghệ thuật một cách quá chớn. Phải biết đâu là giới hạn vừa, không phải muốn làm gì thì làm.(Đạo diễn NSƯT
Trần Minh Ngọc)
**Trao đổi với PV Báo Văn Hóa trước phản ứng của dư luận, NSND Ngọc Giàu cho rằng “Có gì đâu mà tới mức bức xúc dữ vậy trời. Thiếu gì người làm tuồng này, tuồng kia, đem đi thi nói tầm bậy tầm bạ đó. Người ta không coi từ đầu. Đã nói từ đầu tiên, đây là cô Nguyệt mới, cô Nguyệt tân thời, không phải Tô Ánh Nguyệt”.
Trong một diễn biến khác, trả lời một số báo trước đó, NSND Ngọc Giàu lại cho rằng “Trong Tô Ánh Nguyệt tôi không giễu nhiều, chỉ nói theo Trấn Thành vài câu thôi. Lúc tập tuồng tôi cũng có cản khi thấy TT hài nhiều quá, sợ khán giả không chịu, thì TT nói “Con sẽ nói ở phần kết thúc, rằng cô Nguyệt này không phải cô Nguyệt ngày xưa, cô này bán coctail tô…” (!?)
**Hiền Lương- Mai Linh (thực hiện) / baovanhoa.vn