NguyenPhuc ơi! Hôm nay tôi đi nghe đàn ca. Có một anh bạn độc tấu nam ai 8 câu đầu(Lúc độc tấu bài nam ai 8 câu đầu xong). Tôi có hỏi anh bạn độc tấu đó chữ đàn câu 1 đàn như thế nào?Anh bạn trả lời" Hò cống xê xang Xang xàng xang"xang cống xê xang".......khi đối chiếu với bản đàn của bạn Líu cống xê xang xang xừ xang"xang cống xê xang" Bạn cho tôi hỏi khi đàn líu và hò ; Xàng và xừ thì dùng chữ đàn nào đúng? Nếu dùng líu và hò ; xàng và xừ đều được thi nên dùng líu Hay hò ; xàng
hay xừ chữ đàn nào nghe hay?Líu và hò quan hệ như thế nào?Tại sao? Quá dốt trong lĩnh vực này nên mới hỏi. mong Bạn thông cảm dùm! xin đa tạ.
Thưa anh
thaydat,
Câu vô Nam Ai chỉ tính tại chữ (
XANG) mà thôi, ví dụ đàn tranh vô là Á (
XANG), chữ Á đàn tranh là ngón cái cào dây. Đàn kìm thì vô Cống xê (
XANG), guitar nhiều chữ hơn thì vô Líu cống xê (
XANG).
Líu cống xê (XANG) là đi theo thang âm. Ít ai (hình như không có) đàn Hò cống xê (XANG), mặc dù không sai (vì Hò là âm vực trầm của Líu). Đàn bất cứ bài bản gì cũng cần nên sắp chữ đàn đi theo thang âm thì nghe mới hay, vì có trình tự từ thấp lên cao hoặc từ cao xuống thấp (như bậc thang), tùy theo chữ dứt của câu đàn. Không theo thang âm thì nghe trắc trở, không xuôi tai, giống như đàn đại miễn sao đúng tại nhịp trường canh hoặc cuối câu mà thôi. Như vậy là không có kỹ thuật và không có thầy nòi dạy căn bản.
Về chỗ thay vì xang xừ xang (-) mà đàn là xang xàng xang (-) thì nghe không ra hơi Nam Ai (mà lai hơi Nam Xuân), không thấy ai đàn như vậy. Hơn nữa nếu đàn xang xàng xang thì bất cứ cây đàn nào cũng bị bấm ngón tréo tay, sẽ không phát huy được sự nhấn nhá cho chín chữ đàn.
Đàn, là phải theo căn bản và mẫu mực, không nên đàn "lập dị" hay tự chế. Anh
thaydat và các ACE cứ để ý lắng nghe tiếng đàn của các danh cầm xưa nay thì rõ. Điển hình là nghe nhạc sĩ Ba Tu độc tấu đàn kìm 20 bản tổ, trong đó có bản Nam Ai. Hoặc nghe Út Tỵ đàn cò Lớp 1 Nam Ai (8 câu đầu) thì rõ.
Các danh cầm là học thầy nòi nên nắm vững căn bản.
Chúng ta là anh chị em trong một nhà (gia đình cailuongso), người biết phần này người biết phần khác, cùng chia sẻ trao đổi với nhau để cùng nhau học tập, không có gì mà anh thaydat phải khách sáo. Chính em cũng đã và đang học của các anh chị được rất nhiều vần đề và nhiều lĩnh vực (Giang Tiên cũng biết đó). Vì vậy, về phần bài bản tài tử cổ truyền, em sẵn sàng giải đáp theo những gì em biết được trong khả năng hiểu biết của em khi em có thời gian, xin anh thaydat đừng ngại nhé.