TƯ GIA THAYDAT! TẬP HỢP BÀI ĐÀN, AUDIO, VIDEO...
hướng dẫn, trao đổi, chia sẻ của NGUYENPHUC với THAYDAT, UTHOTVINHHANH và anh em đam mê đàn hát cổ nhạc.
Nếu có thời gian NP cho thêm bản Lý Con Sáo theo kí âm của NP càng tốt.
LÝ CON SÁO 10 câu nhịp đôi, song lang chiếc, viết cho đờn kìm dây hò tư
Lấy vĩ làm thủ:
Xản xan xư (HÒ) tồn hò xự xan xê líu phán (CÔNG) Phán công phán công xê líu phán (CÔNG) phán công xê xan xê xừ (XAN) "xê cống xê xan xừ xan"...
1. (XAN) xan xan xan xan xế xan (XƯ)
2. Xự xự xự hò xan cống (XÊ) xế xan xư xề xàng xề liu phạn (LIU)
3. Liu liu liu liu xề phạn (LIU) xề u xứ u liu phản phạn (LIU)
4. Liu tồn liu xế xan xư (XỀ) liu liu xứ xề xàng xề liu phạn (LIU)
5. Xề liu phạn xề phạn liu (U) xề xế xứ u la liu phan (CỒNG)
6. Cồng xề liu la liu "tồn (LIU)" xế xan xư cồng "cộng xề (XỀ)"
7. Xán xan xự xản xan (HÒ) tồn hò xự xan xê líu phán (CÔNG)
8. Phán công phán công xê líu phán (CÔNG) phán công xê xan xê xừ xừ (XAN)
9. Xán xan xự xản xan xư (HÒ) tồn hò xự xan xê líu phán (CÔNG)
10. Phán công phán công xê líu phán (CÔNG) phán công xê xan xê xừ (XAN)
Ghi chú: chữ cồng cuối câu 5 câu 6 là chữ cồng non (xề nhấn xuống nửa cung)
Bản Lý Con Sáo, quan trọng là hơi xan (xang) của câu 8 và câu 10, là hơi đặc thù của Lý Con Sáo.
Rất nhiều người đờn chỗ này lai hơi xang của bản vọng cổ.
Hãy nghe danh cầm Sáu Tửng (tiền phong), danh cầm Bảy Bá (xưa) và danh cầm Ba Tu (nay) thì rõ (đờn đúng).
Những người đờn sai chỗ này (lai hơi vọng cổ) là do đờn mò theo bài ca mà không có học thầy để biết căn bản.
Ngày nay có nhiều người trẻ có năng khiếu, ngón đờn rất tươi rất mượt (nhất là bản vọng cổ), nhưng nghe kỹ lại bài bản họ đờn thì... hỡi ơi... hầu hết đều sai căn bản cổ truyền. Đờn có xác mà không có hồn (hồn là nét là hơi là tính đặc thù của từng loại bài bản).
Trên Net, những audio clip, youtube đờn bài bản (và vọng cổ) nhiều biết bao nhiêu, họ đờn như "trăm hoa đua nở". Vậy mà tìm một clip cho đúng căn bản để làm thuyết minh cho chú thaydat, tìm đỏ con mắt mà tìm không ra clip nào ưng ý. Đờn để biểu diễn thì sao cũng được, mà đờn để "thị phạm" thì tìm không ra.
"Nhạc sĩ" thì "đại trà", mà thầy đờn thì như sao buổi sáng!
NP giúp mô tả sự khác nhau chữ xan (xang) vọng cổ và chữ xan (xang) đặc thù của câu 8 và 10 lý con sáo, đồng thời chỉ kĩ thuật nhấn rung 2 chữ xang trên. Cảm ơn.
NP giúp mô tả sự khác nhau chữ xan (xang) vọng cổ và chữ xan (xang) đặc thù của câu 8 và 10 lý con sáo, đồng thời chỉ kĩ thuật nhấn rung 2 chữ xang trên. Cảm ơn.
Không phải chữ xang, mà là hơi xang.
Chữ xang thì kỹ thuật rung nhấn mùi cũng giống như nhau thôi, nhưng khác nhau là "về hơi xang" tức là thang âm trước đó để "dẫn hơi về" chữ xang dứt.
Những bản nhỏ coi vậy mà không phải "dễ đờn", vì cho dù thêm "hoa lá" hay mở lơi nhịp nhưng phải theo sát lòng bản tổ truyền, nếu không sẽ bị lai hơi và không giữ được hơi đặc thù của từng loại bài bản.
Bản Lý Con Sáo rất thông dụng trong cải lương cũng như tài tử, nhưng không phải ai cũng đờn đúng căn bản.
Đờn cũng như viết văn. Một tác phẩm văn học mà viết đầy lỗi chính tả thì không ai muốn đọc tác phẩm đó bao giờ. Một bản đờn mà người đờn đờn sai căn bản thì không ai muốn nghe.
Trước hết chú nghe kỹ bản Lý Con Sáo do ban cổ nhạc Brisbane hòa tấu dưới đây (nghe kỹ câu 8 và câu 10), và chú tập cho nhuần bản ký âm của NP đi (để so sánh). Rồi sau đó NP sẽ phân tích và chỉ ra cái sai của ban nhạc Brisbane (cũng như của nhiều người đờn khác).
Lý Con Sáo là bản nhỏ mà đờn không xong thì thử hỏi những bản lớn làm sao bản đảm họ đờn đúng.
LÝ CON SÁO
Hòa tấu
Dàn nhạc: Ban cổ nhạc Brisbane -----o0o-----
Hình và audio clip trên là ông Nguyễn Vĩnh Bảo và hai người học trò ngoại quốc (không nói được tiếng Việt) hòa tấu bản Lý Con Sáo.
Hai người ngoại quốc mới học, ngón đờn chưa nhuyễn, nhưng chữ đờn căn bản theo đúng lòng bản cổ truyền.
Chú thaydat lắng nghe kỹ câu 8 và câu 10 trong clip này và clip câu thủ có Ba Tu đờn.
Rồi nghe kỹ câu 8, câu 10 của ban cổ nhạc Brisbane và những nhạc sĩ khác trên mạng, chú có nhận xét gì không (có thấy khác gì không)?