Nam Ai (trong Tam Nam)

[nguyenphuc]

NAM AI
67 câu hơi ai nhịp tư trường canh trung điệu
(Trích trong tài liệu cổ nhạc của nhạc sư Trọng Khanh)

1. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
2. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
3. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xế (xế) xế xê (xang)
4. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
5. Xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
6. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
7. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
8. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
9. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xang hò xang (xể)
10. Xể xế (-) xê xang (-)
xán xư (xàng) xề xang (-)
11. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
12. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề xang (-)
13. Là (hò) liu xề xự (xang)
xang xế (xế) xế xê (xang)
14. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
15. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
16. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
17. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
18. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
19. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xê (xang)
20. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
21. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
22. Liu xề xứ (u) xề ú liu phan (-)
phan liu xứ (xề) xứ u liu phan (-)
23. Lỉu liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang xế (xê) xảng xang xề (liu)
24. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
25. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xế xang xư (xàng)
26. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
27. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
28. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
29. Cống xê xang (xự) xang xự (-)
hò xang xống xê (-) hò xê xang (xự)
30. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
31. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
32. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
33. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xang hò xang (xể)
34. Xể xế (-) xê xang (-)
xán xư (xàng) xề xang (-)
35. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
36. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề xang (-)
37. Xang xư (hò) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xê (xang)
38. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
39. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
40. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
41. Xế xê (Xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
42. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
43. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xế xê (xang)
44. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
45. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
46. Liu xế xứ (u) xề ú liu phan (-)
phan liu phan (xề) xứ u liu phan (-)
47. Lỉu liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang xế (xê) xảng xang xề (liu)
48. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
49. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xảng xang xư (xàng)
50. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
51. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
52. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
53. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề líu xứ (công) líu công xê (xàng)
54. Xề liu (-) liu xề (-)
xề liu (ú) liu phan (-)
55. Liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang cống (xê) xảng xang xề (liu)
56. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
57. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xán liu phan (xàng)
58. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề liu (-)
59. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề liu xứ (công) líu công xê (xàng)
60. Xang xế (xê) xang hò (-)
hò xang (xế) xê xang (-)
61. Ú liu (phan) liu phan (-)
liu xề (-) ú liu (phan)
62. Phan liu (-) liu xề (-)
xề liu (ú) liu phan (-)
63. Liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang cống (xê) xảng xang xề (liu)
64. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
65. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xán liu phan (xàng)
66. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề liu (-)
67. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề liu xứ (công) líu công xê (xàng)


Ghi chú:
Lớp Mái bắt đầu từ câu 53
Câu 21 và câu 45 ngày xưa đờn như sau:
Xang xế (xê) xề xảng xang (hò) liu phan (xàng) liu xàng xề (xang)
Lại có nơi đờn 2 câu 21 và 45 giống câu 7, như sau:
Xang xế (xê) xề xang xự (lịu) xang xế (xê) xề xảng xang (hò).

[thaydat]

Bạn Nguyenphuc ơi. Ở câu 1 nam ai" Líu cống xê (XANG) xang xừ xang, xang cống xê (XANG)
hò xang cống xê, xê xê (XÊ) xư xề xư xế xề xang xư (HÒ)"

chổ nhịp thứ 3 xê xê xê có thể đàn xể xể xê được không? Hình như nhạc sĩ văn Hải đàn cây guitar điện đàn xể xể xê.Bạn chia sẻ dùm.Cảm ơn

[nguyenphuc]

Chỗ đó là nhịp ngoại, đáng lẽ ra là bỏ trống, hồi xưa không đàn.
Nhưng bây giờ để cho không bị nguôi và người ca dễ giữ nhịp nên người đàn "nhồi" lại chữ xê để đưa hơi, do đó chỉ đàn chữ xê kéo dài mà thôi (mới gọi là đưa hơi).
Có những chỗ "chế" được, nhưng có những chỗ không nên "chế".
Mà chỗ đó chỉ là tiểu tiết, không quan trọng.
Hình như chú thaydat làm bên ngành giáo dục phải không ạ ?

[thaydat]

Đúng rồi Nguyenphuc ạ. Tôi là giáo viên. Vì để giải trí một cách lành mạnh thêm vào đó hồi còn nhỏ mê đàn ca vọng cổ nhưng không có điều kiện đi học nó ( hiện nay cũng vậy).cho nên tới bây giờ mới tìm tòi và học, tập đàn ca mục đích chính là tìm hiểu cái hay của bộ môn nghệ thuật này đồng thời giải trí như đã nói trên.Rất cảm ơn sự giúp đỡ cũng như sự chia sẽ của bạn trong việc thực hiện ước mơ trên.

[nguyenphuc]

Thưa chú thaydat,
Thật lòng mà nói thì NP rất muốn chia sẻ những hiểu biết nhỏ hẹp và ít ỏi của NP với tất cả những ai yêu mến và ưa thích bộ môn đàn ca tài tử và cải lương này. Nhưng tiếc một điều là NP không có "hành nghề" và cũng không có bất cứ cây đàn nào, cho nên nếu "chia sẻ" về phần bản đàn thực dụng (không phải lòng bản tổ truyền) thì rất bị hạn chế, do chỉ ngồi tưởng tượng ra mà viết thầm. Và cái chính là không có thời gian. Tuy nhiên NP cũng ráng sẽ cố gắng hết sức mình, làm được tới đâu hay tới đó.
NP nghĩ, khĩ đã nắm được căn bản rồi, và đàn được một số bài bản rồi thì từ đó lấy làm bàn đạp để tự học thêm các rơ đàn của một số danh cầm khác cũng không phải là điểu không thể thực hiện được.

[thaydat]

Tôi rất thông cảm nổi khổ của người viết bản đàn tưởng tượng ra mà viết thầm. Nhưng không sao(theo tôi nghĩ)tôi sẽ tập chổ nào bỏ ngón bị tréo hoặc nghe chưa thuận tai (theo tôi) tôi sẽ trao đổi lại với bạn để bạn điều chỉnh thôi chắc OK mà.

[nguyenphuc]

Thật ra NP viết bản đàn là có nghĩ đến chuyện bỏ ngón sao cho thuận tay chứ không phải theo lòng bản rồi "phăng" ra đại.
Nghĩa là tuy không có cây đàn bên cạnh để đàn trước rồi mới chép ra, nhưng mà cũng giống như có cây đàn. Đại khái là cũng giống hình thức đánh cờ (tướng) mù vậy.
Chắc chú thaydat có biết về đánh cờ tướng mù (không cần bàn cờ và quân cờ, hai người đánh cờ bằng miệng từ khai cuộc cho tới tàn cuộc, nếu sắp bàn cờ ra và đi theo nước cờ của họ để kiểm chứng thì không sai chút nào cả).

[thaydat]

Nguyenphuc ơi tôi đề nghị thế này xem có được không? Bạn cứ viết bản đàn cho tôi rồi gởi qua mail của tôi (dat_c2vinhhanhct@angiang.edu.vn) thì khỏi ngại chuyện ngồi tưởng tượng viết bản đàn đơn giản như đang giởn. OK .

[nguyenphuc]

Gởi qua email hay gởi lên diễn đàn thì cũng là một bài mà thôi, hình thức và nội dung y như nhau. Tức là cũng vẫn ngồi tưởng tượng viết ra chứ không có cây đàn.
Nhưng gởi lên đây (diễn đàn) thì cũng còn có chỗ hữu dụng khác là nếu có anh chị nào cần đến thì có mà tham khảo.

[thaydat]

Bạn Nguyenphuc ơi có người nói nam ai có lớp trống. Lớp trống chính là 2 lớp mái đó vì 2 lớp này có trống đánh. Bạn chia sẻ ý kiến này xin cảm ơn

[nguyenphuc]

Đánh trống như chú thaydat nói là thuộc nhạc võ.
Còn trống mái trong Nam Xuân và Nam Ai là thuộc nhạc văn.
Hai chữ trống nghĩa khác nhau.
Trong ba bài nam, Nam Xuân có Lớp Trống, Nam Ai có Lớp Mái, Đảo Ngũ Cung có Song Cước.
Nam Ai hoàn toàn không có Lớp Trống.
Bộ nhạc võ có thể dùng trong bất cứ bài bản nào, không riêng gì Nam Ai.
Nhất là Duyên Kỳ Ngộ, khi hoà tấu (hoặc ca cải lương) rất hay dủng nhạc võ trong có có trống.

Nhạc lễ luôn luôn có dùng bộ nhạc võ.
Tài tử không dùng nhạc võ.
Cải lương thỉnh thoảng có dùng nhạc võ.