Nam Ai (trong Tam Nam)

[nguyenphuc]

NAM AI
67 câu hơi ai nhịp tư trường canh trung điệu
(Trích trong tài liệu cổ nhạc của nhạc sư Trọng Khanh)

1. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
2. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
3. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xế (xế) xế xê (xang)
4. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
5. Xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
6. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
7. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
8. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
9. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xang hò xang (xể)
10. Xể xế (-) xê xang (-)
xán xư (xàng) xề xang (-)
11. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
12. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề xang (-)
13. Là (hò) liu xề xự (xang)
xang xế (xế) xế xê (xang)
14. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
15. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
16. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
17. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
18. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
19. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xê (xang)
20. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
21. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
22. Liu xề xứ (u) xề ú liu phan (-)
phan liu xứ (xề) xứ u liu phan (-)
23. Lỉu liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang xế (xê) xảng xang xề (liu)
24. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
25. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xế xang xư (xàng)
26. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
27. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
28. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
29. Cống xê xang (xự) xang xự (-)
hò xang xống xê (-) hò xê xang (xự)
30. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
31. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
32. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
33. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xang hò xang (xể)
34. Xể xế (-) xê xang (-)
xán xư (xàng) xề xang (-)
35. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
36. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề xang (-)
37. Xang xư (hò) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xê (xang)
38. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
39. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
40. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
41. Xế xê (Xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
42. Liu xàng (-) xề xang (-)
xang xể (xế) xang hò (-)
43. Liu xán (xàng) liu cồng xề (xang)
xang xể (xế) xế xế xê (xang)
44. Xứ u (-) liu xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
45. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xề xảng xang (hò)
46. Liu xế xứ (u) xề ú liu phan (-)
phan liu phan (xề) xứ u liu phan (-)
47. Lỉu liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang xế (xê) xảng xang xề (liu)
48. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
49. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xế xê (-) xảng xang xư (xàng)
50. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề xang (-)
51. Xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
xang xế (xê) xề xảng xang (hò)
52. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
53. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề líu xứ (công) líu công xê (xàng)
54. Xề liu (-) liu xề (-)
xề liu (ú) liu phan (-)
55. Liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang cống (xê) xảng xang xề (liu)
56. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
57. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xán liu phan (xàng)
58. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề liu (-)
59. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề liu xứ (công) líu công xê (xàng)
60. Xang xế (xê) xang hò (-)
hò xang (xế) xê xang (-)
61. Ú liu (phan) liu phan (-)
liu xề (-) ú liu (phan)
62. Phan liu (-) liu xề (-)
xề liu (ú) liu phan (-)
63. Liu phan (xề) liu xề phan (liu)
hò xang cống (xê) xảng xang xề (liu)
64. Ú líu (công) líu công xê (xàng)
xề liu (xàng) xề liu (-)
65. Xế xê (xang) xang xang (-)
xang xể xế (-) xán liu phan (xàng)
66. Xàng xê (cống) xê xàng (-)
xề liu (xàng) xề liu (-)
67. Xán (xàng) liu xứ (cộng)
xề liu xứ (công) líu công xê (xàng)


Ghi chú:
Lớp Mái bắt đầu từ câu 53
Câu 21 và câu 45 ngày xưa đờn như sau:
Xang xế (xê) xề xảng xang (hò) liu phan (xàng) liu xàng xề (xang)
Lại có nơi đờn 2 câu 21 và 45 giống câu 7, như sau:
Xang xế (xê) xề xang xự (lịu) xang xế (xê) xề xảng xang (hò).

[nguyenphuc]

NP ơi tại sao nhịp thư 2 của câu 4 là xề liu xứ công líu công xê (XÀNG) nhịp nội mà người ca không ca ngay nhịp chính chân phải chữ đàn xàng mà ca ngay nhịp phụ chân trái công ?

Không phải người ca ca ngay nhịp chân trái mà do người đàn đàn chỗ này ngoại nên người ca phải ca theo.
Bản Nam Ai Lớp mái chỗ này theo căn bản xưa và xưa nay ai cũng đàn và ca nội.
Nhưng sau năm 1975, các cán bộ văn nghệ trong bưng về, đàn và đặt lời ca ngoại nên có nhiều người theo.
Văn Giỏi hồi trước 1975 đàn chỗ này nội, bây giờ cũng đàn ngoại (nhưng cũng có khi nội).
Ông Ba Tu đàn chỗ này có lúc thì nội có lúc thì ngoại.
Chú thaydat nghe lại các tuồng cải lương trước 1975, chú ý chỗ này để thấy rõ.
Các cán bộ văn nghệ trong bưng ra thành sau 1975 đã sửa căn bản nhiều bài bản lắm (soạn giả Nguyễn Phương nói).

Cho nên khi chú đi chơi, phải hỏi người ca muốn chỗ này nội hay ngoại.
Bây giờ rất nhiều bài bản bị sai biệt chữ đàn lắm...

[thaydat]

Chính vì vậy nên mình nghe rất nhiều người ca ngay chữ nhạc cống rồi đàn nhồi líu công xê (XÀNG) Giống như nhịp thứ 2 của câu 2 .
Nếu đàn theo kiểu ngoại thì láy đàn này như thế nào?

[thaydat]

Trời cái vụ này mình mới biết. Theo mình, những người ca chơi theo phong trào ở quê không ai biết cái này đâu. Thường thì họ nghe ca trong dĩa hát rồi họ hát theo chứ họ làm sao biết được.

[nguyenphuc]

Nếu đàn theo kiểu ngoại thì láy đàn này như thế nào?

Thì giựt lại nửa nhịp, như sau":
Xề lịu lịu xứ u liu (CÔNG) xừ cống xê xang "xê xừ, xê líu phán (XANG)".
Cái vụ muốn nội thành ngoại hay muốn ngoại thành nội này... dễ ợt!

Hoặc nội hay ngoại gì cũng là một thì nói như sau:
"Bà coi chừng con gái cưng của bà đó. Không chừng mai mốt rồi nội cũng bà mà ngoại cũng bà luôn đó".

[thaydat]

Láy đàn này xừ cống xê xang "xê xừ, xê líu phán (XANG)". Đàn xừ trong láy đàn xừ cống xê xang là dây lớn hay dâynhỏ tương tự như vậy xừ ở láy đàn"xê xừ, xê líu phán (XANG)"? Còn xang là Xang dây lớn?

[nguyenphuc]

Láy đàn này xừ cống xê xang "xê xừ, xê líu phán (XANG)". Chữ xừ trong láy đàn xừ cống xê xang là dây lớn hay dây nhỏ. Tương tự như vậy xừ ở láy đàn "xê xừ, xê líu phán (XANG)"? Còn xang là Xang dây lớn?

Chữ XANG (có g) là ở âm vực thấp (XÀNG) tức là bấm ở dây lớn.
Chữ XỪ đi kèm theo nó cũng bấm ở dây lớn.

[nguyenphuc]

Giang Tiên coi mấy cái này hiểu không mà "Say Thank You" vậy?

[BichNuong]

Bấm " Thank You" để cám ơn NP chưa đi nghỉ ngơi dài hạn, chưa có bỏ đi luôn đó, còn chuyện coi mấy cái này hiểu không thì ...tính sau đi.

[thaydat]

Hổm rày, đi lạc đâu mà hôm nay mới về nhà vậy NĐBN? Rày đây mai đó lâu quá có lượm lặt được gì chia sẻ với anh em coi?

[BichNuong]

Lâu ngày quá, mạnh giỏi không anh thaydat. Đi cày quần quật chứ có đi lạc đâu anh thaydat, giờ gần tới lễ tết mới ngơi tay được chút, chạy vô thăm anh em.