PNCN - Tôi không lấy người trong nghề vì rất dễ có sự so bì với nhau: Cùng là nghệ sĩ, trong khi người này thì cao, còn người kia thấp, người bước xuống sân khấu có kẻ đón người đưa, còn người lại lủi thủi quay về trong lặng lẽ.
Hoặc hát với nhau, cảm mến rồi lấy nhau, nhưng khi bứt lên được thì mười cặp rớt tám, còn hai, mà cũng chưa chắc vững. Nghĩ vậy nên tôi quyết định chọn người ngoài nghề để sánh đôi.
Chị bảo chuyện hôn nhân của mình không phải là duyên mà là nợ. Đó là cuộc hôn nhân mà gia đình chị phản đối kịch liệt. Thậm chí, sau 5 năm chung sống và đã có đứa con đầu lòng vẫn còn bị gia đình tẩy chay. Bởi vì, khi đó, chị đã là cô đào sáng giá của những đoàn cải lương danh tiếng Minh Cảnh, Dạ Lý Hương… tuổi đời còn quá trẻ, nhưng chị đã từ chối nhiều người vừa ý gia đình hơn để chọn một người đàn ông đang có vợ con và lớn hơn mình gần hai con giáp.
Ngược lại, anh là người có điều kiện, có tiền bạc, dư sức để chọn một người có ngoại hình “bắt mắt”, nhưng lại sẵn sàng bỏ mọi thứ để theo bằng được cô đào có… thước tấc khiêm tốn. “Bỏ mọi thứ mình đang có để gắn vào nhau, không mắc nợ nhau thì là gì?” chị cười khi nhắc lại chuyện bền vững của một đôi đũa lệch... nhiều chiều như vợ chồng mình.
Anh là một tay anh chị nổi tiếng trong giới giang hồ trước năm 1975, chấp nhận gác kiếm để giúp vợ đeo đuổi nghiệp xướng ca vốn có nhiều định kiến. Sau ngày thống nhất đất nước, với tất cả vốn liếng còn lại, người đàn ông ấy sẵn sàng dốc hết để vợ gầy dựng gánh cải lương riêng. Chị kể: “Đèn đuốc, phông màn, phục trang… tất tần tật là của bà bầu. Xe chở đoàn thì thuê cả năm, vậy nhưng thời ấy, gánh hát tỉnh nào chỉ phục vụ trong tỉnh đó, chứ không được hát ở tỉnh ngoài.
Hát một chỗ hoài, hết chợ đến đình mà chỉ có mấy tuồng thì lấy ai mà coi cho nhiều. Cho nên đoàn Tây Giang - Kiều Mai Lý cũng chỉ thoi thóp được một con trăng là vợ chồng tay không quay về thành phố”. Tất nhiên, kẻ giang hồ phải chịu cảnh thất nghiệp khi ở tuổi U50, còn cô đào Kiều Mai Lý vẫn đang tròn tuổi mộng trên sân khấu Thanh Nga, dù mỗi suất hát chỉ được trả công vỏn vẹn có bảy đồng. “Một mình làm cho năm miệng ăn (cha mẹ, vợ chồng và con gái), nhiều lúc anh cũng sốt ruột, đề xuất phụ vợ bằng nghề xe ôm, nhưng tôi kiên quyết rằng… không! Em còn làm được, thì xông ra ngoài!”.
Mình là con trâu, còn ảnh là cái cày. Cơ ngơi này là công sức của hai vợ chồng. Chứ nếu cứ tính toán cái này của tôi, cái kia không phải của anh, chắc tôi không có được sự thanh thản như bây giờ đâu
Nghệ sĩ Kiều Mai Lý nhận mình là người không được học hành nhiều ở trường lớp, nhưng ở trường đời, chị lại biết được những điều rất căn bản về đạo vợ chồng. Với chị, làm người vợ tốt là phải hiểu được tính chồng. Vì hiểu được chồng nên từ ngày sống chung với một người bị “rớt đài”, chị đã “tự bịt mắt mình như ngựa chỉ để nhìn thẳng đường phía trước mà đi”.
Chị tránh mọi điều tiếng thị phi, mọi trò ghép đôi dù chỉ là đùa cợt. Chị kể: “Sống chung mà không gây gổ chỉ có thánh, nhưng sóng gió trong nhà tôi ngộ lắm, mỗi lần trào lên là mỗi lần thấy thương nhau. Có lần ổng định tự tử, trong nhà sóng gió đùng đùng, nhưng rồi tôi bảo, của chồng công vợ nhưng cũng có khi của vợ công chồng. Bao nhiêu tiền của anh đã dốc hết cho em, thì giờ đến lượt em làm để dốc hết cho anh cũng là bình thường. Anh thương thì giúp em lo chuyện gia đình, nuôi dạy con cái, để em yên tâm khi ra ngoài”.
Trường đời giúp chị biến sóng gió gia đình trở thành cánh buồm hạnh phúc, giúp chị có một trải nghiệm quý báu cho nền tảng gia đình. Chị nói: “Khi giàu hay nghèo thì cũng có vợ chồng, chứ đừng thấy chồng hoạn nạn mà bỏ chạy. Người đàn ông có trách nhiệm thường tự cho mình là trụ cột, nên họ rất dễ tự ái khi thấy mình trở thành gánh nặng và sống dựa vào vợ. Vì thế, mình đừng bao giờ để họ có cảm giác như vậy”.
Căn nhà nghệ sĩ Kiều Mai Lý nằm trong con hẻm nhỏ gần khu chợ Bà Chiểu. Anh Bảy Giỏi - người bạn đời của chị - giờ chỉ còn hiện diện trên bức ảnh chụp chung hai người từ những năm 1972 - 1973. Đó là người đàn ông cao to, gương mặt sáng, ánh mắt không giấu được vẻ tự hào khi sánh vai cùng cô đào Kiều Mai Lý năm nào. Người đàn ông tiếng tăm một thời ấy từng làm ngạc nhiên bao người khi thấy anh trở nên hiền lành, đầy trách nhiệm với vợ con. Sáu năm trước, anh thanh thản ra đi sau một cơn đau tim.
Chị bảo, đó là cái phước của một tay giang hồ nghĩa hiệp làm nhiều việc thiện. Về sống với chị, tuy anh không còn “đánh đông dẹp bắc” bên ngoài để kiếm tiền, nhưng anh là người có công rất lớn khi giúp chị “tề” gia theo một giá trị mang tính khuôn mẫu: bữa cơm gia đình! “Ăn cơm bao giờ cũng vợ chồng con cái lên ngồi ăn đàng hoàng chứ không có cảnh mỗi người bưng một tô ngồi một góc…
Hơn 30 năm sống chung, tôi ăn bao nhiêu món trong bụng là trong bụng ảnh cũng bao nhiêu món đó chứ không hơn. Nhiều khi đi tập thể dục, thấy món ngon, là ảnh về rủ cả nhà ra ngồi ăn chung chứ không ăn một mình. Bây giờ ảnh mất rồi, nhưng truyền thống đó cũng còn, dù chỉ có hai mẹ con cũng phải dọn lên ăn chung. Nó quan trọng lắm, vì đó còn là thời gian để mọi người san sẻ vui buồn”.
Trời mưa. Cô con gái chị đang ngồi ngoài hiên lật đật che chắn cho những chú chim kiểng, một thói quen của bố ngày còn sống. Nhìn con gái, chị lại nhìn ảnh chồng. Trong đôi mắt chị, vẫn còn nguyên niềm tự hào về người đàn ông của đời mình. Ánh mắt đó cũng toát ra vẻ thanh thản của một người làm tròn phận sự với người bạn đời. Bất chợt, chị bảo: “Mình là con trâu, còn ảnh là cái cày. Cơ ngơi này là công sức của hai vợ chồng. Chứ nếu cứ tính toán cái này của tôi, cái kia không phải của anh, chắc tôi không có được sự thanh thản như bây giờ đâu”.
Phong_Vũ
Trả lời với trích dẫn
Giang Tiên
