Lý Con sáo

**Tuyetmai** · 06-08-2010 01:22 AM

Lý Con Sáo
( 10 câu nhịp đôi , song lang chiếc )

1 - ( XẾ ) Xế Xáng ( U )
2 - Ủ U Liu ( PHAN ) Liu Xề Phan ( LIU )
3 - Phan ( LIU ) Xáng Ú LiuPhan ( LIU )
4 - Liu ( XỀ ) Là Xề Phan ( LIU )
5 - Lỉu ( - - ) Líu Liu ( XỀ )
6 - Xề Liu ( - - ) Liu Xề ( - - )
7 - Là Là ( HÒ ) Là Xang Xê ( CỐNG )
8 - Xê Líu ( CỐNG ) Xê Xang Xự ( XANG )
9 - Là Là ( HÒ ) Là Xang Xê ( CỐNG )
10 - Xê Líu ( CỐNG ) Xê Xang Xự ( XANG )

Lý Con Sáo
( 5 câu nhịp tư )

1 - ( XANG ) Xang Xang ( XƯ )
Xang Xể ( XÊ ) Liu Xề Phan ( LIU )
2 - Xề Phan ( LIU ) Xứ U LiuPhan ( LIU )
Xảng Xang Xư ( XỀ ) Liu Xề Phan ( LIU )
3 - Xề Phan ( LIU ) Lỉu Liu Liu ( XỆ )
Xề Liu ( - - ) Liu Xệ ( - - )
4 - Là Là ( HÒ ) Là Xang Xê ( CỐNG )
Xê Líu ( CỐNG ) Xê Xang Xư ( XANG )
5 - Là Là ( HÒ ) Là Xang Xê ( CỐNG )
Xê Líu ( CỐNG ) Xê Xang Xư ( XANG )

Lý Con Sáo
( 10 câu nhịp đôi , song lang chiếc )
Ngấm Cảnh Khơi Nguồn
Soạn lời : PHI ANH

1 - ( Tiếng ) líu ( lo )
2 - Chim ( oanh ) trên cành hót ( vang )
3 - ( - - ) ( - - )
4 - Như (chào ) đón xuân ( sang )
5 - Nao nao ( - - ) trong tấc ( dạ )
6 - Khách chi ( trong ) giấc mộng ( - - )
7 - Ngày ( ngày ) càng nhìn hoa ( lá )
8 - Lo nỗi ( lo ) cho thân ngày ( mai )
9 - Lòng ( nầy ) còn đang trong ( trắng )
10 - Chi xiết ( bao ) nỗi vui ngày ( xuân )

Lý Con Sáo
( 5 câu nhịp tư. Song lang 2.4 )
Ngắm Cảnh Khơi Nguồn
Soạn Lời : PHI ANH

1 - ( Vui ) lắm ( thay )
Cảnh ( vật ) gợi lòng mơn ( mang )
2 - Mai ( cúc ) lan thắm ( xinh )
Ngạt ( ngào ) hương ( thơm )
3 - Nỗi ( - - ) vơi trong ( lòng )
Có khác ( chi ) non bồng ( - - )
4 - Cảnh ( trời ) hòa mây ( nước )
Khắp đó ( đây ) reo vui trời ( đông )
5 - Càng ( nhìn ) càng thêm say ( đắm )
Thêm tiếng ( tơ ) xa xa hòa ( ca )

**thaydat** · 01-03-2014 11:40 AM

Bạn Nguyên Phúc ơi cho hỏi thêm nếu như ca câu 6 này nhịp đầu ca theo song lang hay ca chẻ 3/4 nhịp? và nhịp thứ hai thì ca 2/4 của song lang?

**nguyenphuc** · 02-03-2014 05:52 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Bạn Nguyên Phúc ơi cho hỏi thêm nếu như ca câu 6 này nhịp đầu ca theo song lang hay ca chẻ 3/4 nhịp? và nhịp thứ hai thì ca 2/4 của song lang?

Theo căn bản tài tử thì nhịp đầu câu 6 (Lý Con Sáo) là nhịp ngoại 3/4 (giới tài tử xưa gọi là nhịp bảy rưỡi). Nhưng từ ngày có cải lương thì dần dần các nhạc công cải lương sửa lại thành nhịp nội (chẵn 8, thay vì bảy rưỡi). Có rất nhiều bài bản tài tử, những chỗ nhịp ngoại 3/4 (nhịp bảy rưỡi) đã được cải lương sửa thành nhịp nội (chẵn 8). Sở dĩ có sự sửa chữa như vậy là để cho dễ đàn và ca, nghe suông, êm và ngọt... Do đó mà hầu hết bài bản cổ nhạc Nam phần nói chung, bài bản cổ nhạc tài tử nói riêng ngày nay không còn đúng với cách phân nhịp của lòng bản gốc nữa. Đó cũng là "sự cải tiến để phát triển" của âm nhạc mà thôi.
Trở lại câu hỏi của anh thaydat thì nhịp đầu của câu 6 bản Lý Con Sáo ngày nay đều ca nhịp nội, và nhiều nhạc sĩ cũng đàn nhịp nội tại chỗ này. Nhưng nhịp thứ 2 (nhịp cuối câu 6) thì phải giữ đúng nhịp ngoại (2/4), vì là căn bản bắt buộc.
Tóm lại, nhịp ngoại 2/4 thì bắt buộc phải giữ đúng; nhưng nhịp ngoại 3/4 (nhịp bảy rưỡi) thì không cần giữ và làm tròn thành nhịp nội cũng được. Đại khái như bản vọng cổ, có người ca chẻ, có người ca nội vậy mà (Phượng Liên thường ca chẻ, Văn Giỏi và Ba Tu thường đàn chẻ).
Đàn và ca chẻ là một nghệ thuật và kỹ thuật. Người mới học đàn và học ca thì thường là đàn và ca nhịp nội (không chẻ bảy rưỡi). Người đàn và ca giỏi thì thường đàn và ca chẻ (bảy rưỡi). Nhịp ngoại 3/4 tức nhịp chẻ bảy rưỡi là tiếng đàn hoặc lời ca dứt trước nhịp xuống của chân phải (phách mạnh của trường canh) tại vị trí bảy rưỡi (3/4) thay vì dứt chẵn tại phách thứ 8 (trùng với ngón chân phải nhịp xuống - nhịp trường canh).
Các anh chị lắng nghe tiếng đàn, lời ca của từng nhạc sĩ, từng nghệ sĩ sẽ nhận thấy rõ điều này (nhịp chẻ 3/4 tức bảy rưỡi).
Đàn vọng cổ toàn nhịp nội (chẵn 8) nghe đều đều như "tụng kinh", giời tài tử xưa gọi là "đàn nhịp tầm bo", tức là đàn còn yếu nên phải đàn nhịp chẵn (nội) để dễ giữ nhịp, như đi cầu khỉ có tay vịn. Đàn nhịp chẻ (bảy rưỡi) là trình độ nhịp cứng, như đi cầu khỉ không cần tay vịn. Ca cũng vậy, mới tập ca (vọng cổ) thì ca toàn nhịp nội (chẵn 8) để dễ giữ nhịp.
Để ý thì sẽ thấy các danh cầm đều đàn nhịp chẻ, các nghệ sĩ nổi tiếng cũng vậy.
Các anh chị thử lắng nghe tiếng đàn vọng cổ của Ba Tu và Văn Giỏi sẽ thấy rất rõ.

Anh thaydat có thể xem lại trang đầu của thread này để kham khảo thêm:
http://diendan.cailuongso.com/showthread.php?t=1551

**thaydat** · 06-03-2014 11:58 AM

Nhân đây bạn Nguyên Phúc có thể nói thêm bản vọng cổ những láy đàn chẻ (nhịp 32) ở những láy từ nhịp mấy đến nhịp mấy ở những câu nào không ? Cảm ơn.

**nguyenphuc** · 09-03-2014 12:34 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Nhân đây bạn Nguyên Phúc có thể nói thêm bản vọng cổ những láy đàn chẻ (nhịp 32) ở những láy từ nhịp mấy đến nhịp mấy ở những câu nào không ? Cảm ơn.

Bản đàn vọng cổ nhịp 32 (hiện tại bản vọng cổ chỉ có tới nhịp 32 mà thôi), trong tất cả các câu, những nhịp sau đây không được đàn chẻ (tức là bắt buộc phải đàn nhịp nội). Đó là các nhịp (trường canh) thứ 8, 12, 16, 20, 24 và 32 (nhịp thứ 4 có thể chẻ có thể không). Ngoài ra tất cả các nhịp khác đều có thể đàn chẻ 7 rưỡi (như đã nói ở đoạn trên). Muốn chẻ bao nhiêu nhịp, chẻ ít hay nhiều là tùy mỗi người đàn. Không ai đàn chẻ giống ai. Đàn chẻ cũng là một hình thức "bè" về trường độ (tân nhạc bè về cao độ, cổ nhạc bè về trường độ, ví dụ ca ló thụt).
Anh thaydat có thể tìm nghe lại những bản đàn vọng cổ của nhạc sĩ Văn Còn (dây Rạch Giá) hoặc nhạc sĩ Năm Cơ (guitar) và nhịp theo thì sẽ nhận thấy rất rõ (Văn Vĩ cũng có).
Thường, Văn Còn, Năm Cơ, Văn Vĩ thì đàn chẻ ở ngoài các câu ca, tức là chẻ trong các câu đàn chầu. Hiện nay Văn Giỏi và Ba Tu đàn chẻ trong cả các câu ca (như Phượng Liên hay ca chẻ nhịp vậy, Lệ Thủy cũng có).

**MEM** · 09-03-2014 01:02 AM

Dù ko rành về đàn, nhưng các bài của Nguyenphuc rất thích đọc! hihi Cám ơn Nguyenphuc!

**thaydat** · 10-03-2014 10:02 AM

Những bài viết của bạn Nguyên Phúc đọc rất đã. Qua những bài viết của Nguyên Phúc, tôi vở lẻ ra nhiều vấn đề về nhạc tài tử cải lương thật đúng là di sản văn hoá phi vật thể......

**nguyenphuc** · 11-03-2014 09:38 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Những bài viết của bạn Nguyên Phúc đọc rất đã. Qua những bài viết của Nguyên Phúc, tôi vở lẻ ra nhiều vấn đề về nhạc tài tử cải lương thật đúng là di sản văn hoá phi vật thể......

Về bài bản, đàn tài tử nhiều nhịp ngoại (chẻ) bảy rưỡi hơn đàn cải lương. Cải lương thường đàn nhịp nội cho dễ ca.
Ví dụ bản Nam Ai.
Tài tử:
1. Dở (trang) (-)
lịch sử (-) giữa triều (Trần)
2. Đời (-) Huyền Trân (-)
Nhiều đau (khổ) tinh thần (-)

Cải Lương:
1. Anh Trần ơi trước khi chết (đi) (-)
Em trăn (-) trối lại đôi (lời)
2. Xin thương (dùm) con thơ (-)
Mà bảo (bọc) chu toàn (-)

Nhịp đầu câu 2 (Nam Ai) tài tử đàn và ca ngoại bảy rưỡi.
Nhịp đầu câu 2 (Nam Ai) cải lương đàn và ca nhịp nội.

Thường thường, tài tử hay đàn ngoại bảy rưỡi tại các nhịp lẻ của những bản nhịp tư, như bắc và nam chẳng hạn. Cải lương thì hầu hết đàn nội.

**Duongtonhu** · 11-03-2014 11:20 AM

Những bài viết của NP rất ư sắc bén, chắc NP đàn, ca, hát....xướng cũng thuộc hàng cao thủ. Mong có duyên "tái nạm (tái ngộ)" cùng gánh AE nha Phúc.

**nguyenphuc** · 22-03-2014 08:09 AM

Nguyên văn bởi Duongtonhu

Những bài viết của NP rất ư sắc bén, chắc NP đàn, ca, hát....xướng cũng thuộc hàng cao thủ. Mong có duyên "tái nạm (tái ngộ)" cùng gánh AE nha Phúc.

Dạ, không dám đâu anh Như ơi. Bên này đâu phải "cái nôi" của cổ nhạc tài tử và cải lương, nên không có "phong trào", thì làm sao mà sắc bén được. Chính ông Ba Tu được con bảo lãnh qua mà còn quay trở về mới có "đất dụng võ" kìa! Phượng Liên, Phương Hồng Thủy... gì gì cũng chịu chết! Hải Luận lâu lâu cũng trở về mới có môi trường "tác nghiệp"! Thì thằng em này mà "nhằm nhoà" gì nè... hi hi hi...
Phởi dzị hông Giang Tiên úi ui !!!
Hic... lâu quá không thấy chị Hồng Phượng vào đây bàn luận... hic...

**Giang Tiên** · 22-03-2014 09:23 AM

Đâu biết đâu nè. Mà coi bộ giờ nguyenphuc rành Tiếng Việt lắm rồi đó nghen. Không phải lo theo sau giải thích nữa. Nhưng mà cũng chưa biết ngày tháng năm nào gặp được nguyenphuc đây!

Tên bài hát
Nghệ sĩ
Soạn giả
Thể loại

Chủ đề: Lý Con sáo

The Following 11 Users Say Thank You to Tuyetmai For This Useful Post:

The Following 4 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:

The Following 9 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 3 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:

The Following 5 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 4 Users Say Thank You to MEM For This Useful Post:

The Following 5 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:

The Following 6 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 4 Users Say Thank You to Duongtonhu For This Useful Post:

The Following User Says Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 2 Users Say Thank You to Giang Tiên For This Useful Post:


Tài khoản
Mật khẩu