DƯ ÂM VỀ VỞ CẢI LƯƠNG TIẾNG TRỐNG MÊ LINH ĐƯỢC VTV 1 TRUYỀN HÌNH TRỰC TIẾP VỪA QUA VẪN CÒN ĐƯỢC KHÁN GIẢ YÊU SÂN KHẤU BÌNH LUẬN. CÔNG CHÚNG CÓ PHẦN XÉT NÉT VỀ SỰ TIẾP NỐI SÁNG TẠO CỦA THẾ HỆ DIỄN VIÊN TRẺ ĐỐI VỚI CỐ NSƯT THANH NGA, NGƯỜI NỮ NGHỆ SĨ TÀI SẮC VẸN TOÀN, ĐÃ THỂ HIỆN THÀNH CÔNG VAI DIỄN NÀY. ĐỨNG Ở GỐC ĐỘ SO SÁNH SẼ LÀ KHẬP KHIỄNG VÌ HÀO QUANG CỦA CỐ NGHỆ SĨ THANH NGA VỚI VAI TRƯNG TRẮC QUÁ LỚN. THẾ NHƯNG XÉT VỀ MẶT NỖ LỰC CỦA CÁC NỮ DIỄN VIÊN ĐÃ TỪNG THỂ HIỆN THÀNH CÔNG VAI TRƯNG TRẮC, SẼ THẤY HỌ ĐÃ CÓ NHIỀU SÁNG TẠO MỚI XỨNG ĐÁNG LÀ HẬU BỐI CỦA NSƯT THANH NGA.
NSND Bạch Tuyết NSND Ngọc Giàu
Hai nghệ sĩ lớn tỏa sáng sau khi diễn vai Thái hậu Dương Vân Nga là NSND Ngọc Giàu và NSND Bạch Tuyết. Hai phong cách diễn xuất đem lại sự sang trọng, đỉnh đạc cho sân khấu cải lương qua tác phẩm này với bảng dựng của đạo diễn Chi Lăng.
Về sau này với "Hoàng Hậu Hai Vua" của tác giả Lê Duy Hạnh, NSND Bạch Tuyết với thể loại độc diễn đã tạc thêm dấu ấn đậm nét cho tác phẩm mang tính thể nghiệm này.
Và vai Thái hậu Dương Vân Ngha đã là nhân vật kinh điển, đễ các thế hệ nữ diễn viên dựa theo khuôn mẫu của NSND Ngọc Giàu, Bạch Tuyết mà tạo nên cảm xúc cho người xem, gieo vào đó thêm nhiều kỳ vọng ở sáng tạo không ngừng trong ca diễn mỗi khi thể hiện số phận trắc trở, đặt nợ nước lên tình nhà, xem trăm họ là rường cột quốc gia.
Sau đó hàng loạt các nghệ sĩ tham gia diễn vai Thái hậu Dương Vân Nga như: Thanh Thanh Hoa, Mỹ Châu, Tô Kim Hồng, Lệ Thủy, Kim Hương...và với các diễn viên trẻ sau này như: Tú Sương, Thy Trang, Thu Vân... cũng đã một lần thể hiện vai Thái hậu Dương Vân Nga.
Với NS Tú Sương cô đã được trao giải Mai Vàng với vai diễn này năm 2014, trong chương trình Hướng Về Biển Đảo do Hội Sân Khấu TPHCM tổ chức tại Nhà Văn Hóa Thanh Niên.
Riêng với nghệ sĩ nhà giáo Kim Loan, chị dàn dựng lại cho 4 học trò, để cùng chị diễn lớp cuối vở Thái hậu Dương Vân Nga trong chương trình vinh danh chị do đạo diễn Lê Nguyên Đạt tổ chức tại Nhà Hát Thế Giới Trẻ.
Trên màn ảnh nhỏ HTV, sự xuất hiện thật bản lĩnh của nghệ sĩ Thanh Hằng khi đạo diễn Việt Hùng tái dựng vở Tiếng Trống Mê Linh (tác giả Vĩnh Điền) năm 1997 trên màn ảnh nhỏ HTV. Thời đó chị đã tạo được ấn tượng bên cạnh một Thi Sách - Thanh Tuấn oai phong, lẫm liệt. Chất lãng tử hào phóng trong ca diễn của Thanh Hằng đã làm cho vai diễn Trưng Trắc trở nên gần gũi, mộc mạc.
Từng ánh mắt, cử chỉ, sự nén lòng trước cơn đau thắt khi hay tin chồng sa vào tay giặc đã chở nặng bao nỗi niềm của một người phụ nữ chịu nhiều gian truân trong đường đời như Thanh Hằng. Thời đó, ở một góc tối nhỏ nhoi của phim trường HTV, chị đã lau nước mắt nói về vai Trưng Trắc:
"Cô Thanh Nga diễn để đời nhiều vai, trong đó Trưng Trắc là một phần tự hào đối với nghề nghiệp của bất cứ một nữ diễn viên trẻ mới vào nghề. Thần sắc của cô Nga, mình chỉ thừa hưởng một chút xíu cũng đủ để gọi là mừng vì đó là dấu hiệu của "tổ đãi", nói chi đến việc được đóng một vai để đời của cô"
Kế đến là NSƯT Phương Hồng Thủy trong chương trình Đêm Huyền Diệu (đạo diễn Nguyễn Thị Minh Ngọc). Vai Trưng Trắc chỉ là một lớp độc diễn nhưng thắm đượm niềm trăn trở trước cơn sinh ly tử biệt. Lớp quấn khăn tay tế sống Thi Sách, Phương Hồng Thủy không khóc nhưng người xem quặn đau vì tiếng lòng bất khuất của người phụ nữ đặt nợ nước lên trên tình riêng.
Dứt câu hò, chuyển hơi ai, ánh mắt chị bừng lên một niềm tin nhưng sâu lắng bên trong là nổi đau thắt của người vợ vĩnh viễn xa chồng. Khi ấy, bàn tay rung rung tuốt kiếm rồi thét lớn câu tiến quân được Phương Hồng Thủy đầy tinh tế và cảm động.
Bên trong cánh gà Hội trường Bảo Tàng Phụ Nữ Nam Bộ, NSƯT Diệu Hiền, Thanh Nguyệt gật gù: "Thủy đã cảm nhận được vai diễn, nhập vào hồn của nhân vật", hay nói theo lời tiên đoán linh cảm của NSND Ngọc Giàu: "Ai đóng vai chị Thanh Nga phải thắp hương khấn nguyện để vai diễn nhập vào thì mới diễn đạt".
Và theo lời của chị, NS Thanh Hằng, NSƯT Phương Hồng Thủy rồi đến NSƯT Thanh Ngân mỗi khi nhận vai diễn của cố NSƯT Thanh Nga, họ đều đến Nghĩa Trang nghệ sĩ Gò Vấp viếng mộ người nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh. NSƯT Thanh Ngân kể: "Tôi đã khấn nguyện cô Nga hãy phù trợ cho mình có thêm niềm tin để tiếp bước sáng tạo của cô.
Tôi không dám nghĩ mình sẽ tạo được một Trưng Trắc với thương hiệu Thanh Ngân, mà chỉ dám tin rằng mình đang "đồ" lại những nét diễn của cô, để qua VTV1 khán giả cả nước có dịp xem lại vai diễn của cô, đồng cảm sâu sắc với một kịch bản cải lương mang tính kinh điển của sân khấu cải lương. Tôi chỉ là thế hệ kế tục những gì cô Thanh Nga và các cô chú, anh chị nghệ sĩ đi trước đả làm".
Và với tinh thần cầu tiến đó, NSƯT Thanh Ngân đã có một vai Trưng Trắc xứng với nỗ lực của một diễn viên trẻ đang hồi xuân sắc. Nếu so với NS Thanh Hằng và NSƯT Phương Hồng Thủy, lực diển của NSƯT Thanh Ngân còn kém, nhưng trong tổng thể một vở diễn, NSƯT Thanh Ngân nổi bật với vai trò lĩnh xướng.
Mặt khác phải thừa nhận đạo diễn NSND Trần Ngọc Giàu đã dành nhiều đất diễn và khai thác chi tiết tâm lý vai diễn, giúp NSƯT Thanh Ngân xâu chuỗi một cách có hệ thống những trạng thái tâm lý thay đổi liên tục trong vai Trưng Trắc.
Có điều làm cho khán giả băn khoăn, giá như NSƯT Thanh Ngân đừng cố bắt chước dáng đi, dáng đứng và cả những câu chữ nhấn nhá của nghệ sĩ Thanh Nga thì cô sẽ thực hiện được sự kế thừa sáng tạo mà cô mong muốn. Dường như khi đã quá thần tượng một nghệ sĩ nào, bản thân diễn viên trẻ khó rứt ra khỏi hình ảnh quen thuộc đó.
Ví như ngày nay nét diễn của NSƯT Quế Trân it nhiều giống nghệ sĩ Bạch Lê, bên kịch có một NS Kiều Oanh đã từng đồ y nguyên nét diễn NSND Hồng Vân, hoặc NS Vũ Đình Toàn, Đại Nghĩa, Quang Thảo giống hệt NSƯT Thành Lộc trong cách phát âm, kể cả phong cách diễn xuất qua một số vai diễn....
Qua đó sự ảnh hưởng bước đầu có thể chấp nhận nhưng đến nay đã ba lần NSƯT Thanh Ngân được VTV1 chọn đóng 3 vai của cố nghệ sĩ Thanh Nga - (Quỳnh Nga - Bên Cầu Dệt Lụa; Thái hậu - Thái hậu Dương Vân Nga), ấy mà cô vẫn không tạo được nét riêng cho chính mình.
Nhiều người đã so sánh giữa cô với hai đàn chị: Thanh Hằng, Phương Hồng Thủy, tuy mức độ thành công khác nhau, nhưng rõ là hai đàn chị đã có một Trưng Trắc vừa với sức mình. NSND Trần Ngọc Giàu cho biết: "NSƯT Thanh Ngân có lợi thế nét diễn, giọng ca gần giống với nét diễn chân phương của chị Thanh Nga.
Nên những vai diễn mang tính chất bảo lưu như mục đích của chương trình Nhà Hát Truyền Hình đã cho NSƯT Thanh Ngân cơ hội đáp ứng yêu cầu tái dựng. Đối với hai vai diễn trước không mấy khó vì biến tấu tính cách nhân vật không chênh lệch, nhưng đến vai Trưng Trắc lại đòi hỏi bản lĩnh thể hiện và sự nhạy bén trong ca diễn.
Để giữ được cảm xúc và giữ được lửa cho vai diễn này không dễ. Trước khi tập đã mấy lần NSƯT Thanh Ngân thối lui, nhưng nhờ sự động viên của tập thể, Ngân lại ra quân với khí thế hăm hở. Tôi nghĩ qua từng giai đoạn rồi NSƯT Thanh Ngân sẽ khá hơn trong diễn xuất, sẽ tạo cho mình hiệu ứng tốt để đảm đương những vai khó mang tầm cỡ của một Thanh Nga tài sắc".
Dòng đời vẫn trôi đi, sân khấu rồi sẽ có nhiều thế hệ tiếp nối sáng tạo một vai Trưng Trắc đại diện cho người phụ nữ Việt Nam bất khuất, kiên cường. Các thế hệ trẻ rồi sẽ có người làm nên những vai diễn đễ đời, nhưng để xứng đáng là hậu duệ của nghệ sĩ Thanh Nga - Người nghệ sĩ là biểu tượng của niềm tự hào trong Đạo hát, thì mỗi bản thân họ phải luôn rèn luyện và tôn kính những bài học xuất phát từ cái tâm làm nghệ thuật.
Phong_Vũ
Trả lời với trích dẫn