Phụng Hoàng Lai Nghi

[nguyenphuc]

Quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Cầm Ca Tân Điệu của tác giả Trần Phong Sắc người tỉnh Tân An viết vào thời nền ca nhạc tài tử còn phôi thai, gồm đủ loại bài bản (vào thời đó), cũng như quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Ca Nhạc Cổ Điển Bạc Liêu của tác giả Trịnh Thiên Tư viết sau này thì 4 bản oán tổ trong đàn ca tài tử có tên thống nhất là Tứ Đại, Phụng Hoàng, Giang Nam, Phụng Cầu.
Nhưng khoảng mấy chục năm gần đây lại xuất hiện thêm tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu và Phụng Cầu Hoàng Duyên để thay thế cho tên Phụng Hoàng và Phụng Cầu.
Khi ngành sân khấu cải lương phát triển, một vài soạn giả tiền phong muốn đưa thêm bản Phụng Hoàng (tài tử) vào cải lương (ngoài bản Tứ Đại đã vào cải lương trước đó), để thêm phần phong phú. Nhưng bản Phụng Hoàng có mấy dị bản, không biết soạn lời ca theo bản nào, ngay cả các thầy đàn cũng không thống nhất lòng bản với nhau. Vì vậy một soạn giả tiền phong soạn ra vở tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo (vào khoảng cuối thập niên 40 đầu thập niên 50 của thế kỷ trước) đã lấy bản Phụng Hoàng tài tử sửa lại một số chỗ dị biệt và sửa những câu dứt 7 nhịp thành 8 nhịp cho đào kép dễ ca. Soạn giả này chỉ lấy 12 câu đầu của bản Phụng Hoàng tài tử mà thôi.
Tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo xuất hiện bản Phụng Hoàng 12 câu (đàn theo cải lương) gây sự chú ý cho giới thưởng ngoạn.
Mãi đến giữa thập niên 60 của thế kỷ trước, soạn giả Hà Triều Hoa Phượng "vực dậy" bản Phụng Hoàng 12 câu nói trên đưa vào vở tuồng Nửa Đời Hương Phấn, đã lấy nước mắt của không biết bao nhiêu lượt khán thính giả. Từ đó các soạn giả khác "phát huy" và Phụng Hoàng cải lương 12 câu đã đứng vững và tồn tại song song với Phụng Hoàng tài tử mà cũng là con đẻ của Phụng Hoàng tài tử.
Nếu so sánh đối chiếu thì Phụng Hoàng cải lương và Phụng Hoàng tài tử (12 câu đầu) có cấu trúc lòng bản giống nhau, cải lương chỉ sửa lại những phần như đã nói trên đúng theo nghĩa "cải" là sửa "lương" là tốt", tức là sửa lại cho tốt hơn về nhịp nhàng, thang âm lòng bản.
Thoạt kỳ thuỷ, bản Phụng Hoàng cải lương vô LIU như Phụng Hoàng tài tử, nhưng khi đào ca thì thường hay vô XÊ để không bị chìm hơi. Giống như bản vọng cổ có một thời thường vô XÊ (thay vì vô LÌU như hiện nay).
Từ nay nhạc giới dùng tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu để chỉ bản Phụng Hoàng tài tử đã có từ khi thầy, tổ lưu truyền.
Bản Phụng Hoàng Lai Nghi (và các bản oán tổ), giới tài tử thường đàn kìm với dây Tố Lan vì dây này nghe mùi mẫn, ai oán, thảm não...
Dây Tố Lan ăn với dây Hò Nhì, cho nên khi hoà tấu, các nhạc cụ khác cũng phải đàn ở cung/bậc Hò nhì.
Cách lên dây Tố Lan đàn kìm (để đàn bản oán) như sau:

Dây lớn (tức là dây tồn):

Buông dây là chữ HÒ
Phím 1 là chữ XỪ
Phím 2 là chữ XÀNG
Phím 3 là chữ XỀ
Phím 4 là chữ CỒNG
Phím 5 là chữ LIU
Phím 6 là chữ U
Phím 7 là chữ XÁN
Phím 8 là chữ XẾ

Dây nhỏ (tức là dây tàn):

Buông dây là chữ PHAN (OAN)
Phím 1 là chữ LIU
Phím 2 là chữ XỰ (già)
Phím 3 là chữ XÁN
Phím 4 là chữ XẾ
Phím 5 là chữ PHAN (OAN) <-- âm vực cao
Phím 6 là chữ LÍU (LIU đài)
Phím 7 là chữ XỨ (già) <-- âm vực cao
Phím 8 là chữ XÁN <-- âm vực cao

Chơi tài tử mà không biết dây Tố Lan thì thật là một sự thiếu sót quan trọng, vì dây này dùng để đàn các bản oán, vừa hay vừa đúng điệu "dân chơi".

(còn tiếp Phụng Hoàng Lai Nghi)

[nguyenphuc]

PHỤNG HOÀNG LAI NGHI
(Lớp Một 10 câu nhịp tám, viết cho đàn kìm dây Tố Lan)

1. (-) (-) (-) Xế xang xư tồn (LÌU)
liu liu liu, tồn liu (-) xảng xang xư xề xừ xử xang xư (LÌU)
liu tồn liu tồn xang cống (XÊ) tồn công líu công líu xê tồn xế xang xự (XANG)
2. Xang xảng xang tồn xế xang xự (XANG) tồn xang cống xê xê xê (XÊ)
tồn công líu công líu xê tồn xư xế tồn xế xự (XANG) “xang xư lìu xư tồn lìu tồn xư xế tồn xế xự (XANG)”
xang xảng xang xư tồn liu oan (XỆ) xệ xề xề xứ oan liu (U)
u u u liu oan xề liu oan (LIU) “lìu liu xán xư xề xừ xử xan xư (LÌU)”
3. “Tồn liu cống xê xan xư (XỀ) tồn liu xứ liu oan xề liu tồn xề liu oan (LIU)”
(-) Xừ xử xang xư (LÌU)
liu liu liu tồn liu (-) xế xang xư xề xừ xử xang xư (LÌU)
liu tồn liu xáng xang xự tồn xan cống (XÊ) tồn xê líu cống líu xê oán xảng xang xư (XÀNG)
4. Xàng xàng xàng xề xế xang xự (XANG) xư tồn xang cống xê xê xê (XÊ)
tồn xê oán líu lìu líu cống xê líu tồn xê xang (XỰ) “xế xang xự xảng xang xư lìu tồn lìu xư xế tồn xế xự (XANG)”
xang xảng xang xư tồn oan liu (U) u u u xán xản xan xư (XỆ)
xệ xề xề xừ xề liu oan (LIU) “lìu liu xứ liu oan xề oan lìu xề liu oan (LIU)”
5. “Tồn liu cống xê xan xư (XỀ) tồn liu xứ liu oan xề liu tồn xề liu oan (LIU)”
(-) Lìu xề oan (LIU)
liu liu liu lìu liu (-) xự xản xan xư xề lìu xề liu oan (LIU)
lìu liu xán xứ liu xứ tồn xan cống (XÊ) xư liu tồn liu xản xan xư (XỀ)
6. Xề xề xề lìu xề liu oan (LIU) lìu liu xán xứ liu xứ tồn xan cống (XÊ)
xư liu tồn liu xản xan xư (XỪ)… “cống xê xang xư lìu tồn xang cống (XÊ)”
xư xề xư xê xề xê tồn liu oan xề tồn oan (LIU) tồn liu xán xứ liu xứ tồn lỉu liu oan (XỆ)
xế xê xê tồn xê líu cống líu (XÊ) líu tồn cống xê tồn xê xang (LỊU)
7. Xự xề xê xang xư xề xư xàng (XANG) xang o líu oán công xê tồn xự (XANG)
xang xảng xang xư xừ xử xang xư (LÌU) lìu tồn lìu xáng xang xự tồn xang cống (XÊ)
xư xề xư xê xề xê tồn liu oan xề tồn oan (LIU) tồn liu xán xứ liu xứ tồn lỉu liu oan (XỆ)
xế xê xê xề xế xang xự (XANG) tồn xang cống xê tồn xê xang (LỊU)
8. Xự xự xự tồn xế xang xự (XANG) xê cống xự xang xê xê xê (XÊ)
tồn xê oán líu tồn líu cống xê tồn xảng xang xư xừ (LÌU) “tồn liu xáng xư xề xừ xử xang xư (LÌU)”
lìu tồn lìu tồn xế xang (XỰ) xự cống xê xang xự cống tồn xự xang cống (XÊ)
xê xê xê tồn liu oan xứ liu oán (CÔNG) xê tồn xảng xư xề xừ xử xư xang (LÌU)
9. “Xê oán líu tồn xán xứ líu lìu líu oán (CÔNG) xê tồn xang xự xảng xang xư xề xừ xử xang xư (LÌU)”
(-) Xừ xử xang xư (LÌU)
lìu tồn lìu xảng xang xư (XÀNG) xàng cộng xề xề (-)
xáng xang xự xảng xang xư lìu lìu tồn (LÌU) tồn công líu công líu xê xề xế xang xự (XANG)
10. Xang xư lìu xư tồn lìu xề xư xế xề xế xự (XANG) xư tồn xang cống xê xê xê (XÊ)
tồn xê oán líu lìu líu cống xê líu tồn xê xang (XỰ) ““xế xang xự xảng xang xư lìu tồn lìu xư xế tồn xế xự (XANG)”
xang xảng xang xư tồn oan liu (U) u u u xán xản xan xư (XỆ)
xệ xề xề xừ xề liu oan (LIU) “tồn liu xán xứ xề xừ xử xan xư (LIU)”.

[nguyenphuc]

Vậy chắc phải tuyển người nấu và ăn cơm cùng. Nhưng coi chừng tuyển rồi thì NP phải nấu cho 2 người ăn nhưng vẫn phải ngồi ăn cơm một mình.

Chị ơi,
Đây là câu nói hay nhất thế kỷ đó.

[nguyenphuc]

Nghe cô Kim Loan, giảng viên trường sân khấu nghệ thuật ca

PHỤNG HOÀNG LAI NGHI
(chú ý nghe ca và dò theo lòng bản đàn ở trên)

[thaydat]

Còn 4 câu cuối lớp 1 Phụng hoàng lai nghi đàn theo rơ NSUT Ba Tu viết thêm đi NP. Cảm ơn nhiều

[thaydat]

Không biết lúc này NĐBN còn mất ngủ không? Sức khỏe có tốt không ngay cả ngày nghỉ mà không thấy vô diễn đàn 8888? Hay là cuối tuần bận đi shopping nữa rồi.

[nguyenphuc]

Mời đi du lịch Thành phố:

BARCELONA - TÂY BAN NHA

[thaydat]

NP ơi lúc này công việc làm ăn như thế nào rồi? Tranh thủ thời gian viết thêm cho đủ 10 phụng hoàng lai nghi theo rơ của NSUT Ba Tu đi. Mấy hôm nay không thấy NĐBN vào diễn đàn để 8888. không biết cô ấy có việc gì không? NP có liên lạc với cô ấy không? NP rũ cô ấy vào diễn đàn 8888 cho vui.

[thaydat]

-Tìm người lạc. Cả tuần nay không thấy NĐBN vào diễn đàn. ACE nào biết hoặc gặp ở đâu xin thông tin hoặc đưa về địa chỉ Phụng Hoàng Lai Nghi xin hậu tạ! Đưa thông tin này lên thế nào cũng tìm được kha.. kha...
-Lúc này NP bận lắm sao mà không thấy viết bản đàn cho AE vậy?

[MEM]

Hihi thấy anh Thaydat rao vui quá! hihi
Hong có người đẹp và NP thì 8 với tụi em nè!

[thaydat]

Mem ơi chỉ dùm cách trích nội dung của người để (nội dung để trong khung như anh em trong đây 8888 đó) mà mình muốn hỏi hay trả lời. Xin cảm ơn. Dốt vi tính quá kha kha...