Quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Cầm Ca Tân Điệu của tác giả Trần Phong Sắc người tỉnh Tân An viết vào thời nền ca nhạc tài tử còn phôi thai, gồm đủ loại bài bản (vào thời đó), cũng như quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Ca Nhạc Cổ Điển Bạc Liêu của tác giả Trịnh Thiên Tư viết sau này thì 4 bản oán tổ trong đàn ca tài tử có tên thống nhất là Tứ Đại, Phụng Hoàng, Giang Nam, Phụng Cầu.
Nhưng khoảng mấy chục năm gần đây lại xuất hiện thêm tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu và Phụng Cầu Hoàng Duyên để thay thế cho tên Phụng Hoàng và Phụng Cầu.
Khi ngành sân khấu cải lương phát triển, một vài soạn giả tiền phong muốn đưa thêm bản Phụng Hoàng (tài tử) vào cải lương (ngoài bản Tứ Đại đã vào cải lương trước đó), để thêm phần phong phú. Nhưng bản Phụng Hoàng có mấy dị bản, không biết soạn lời ca theo bản nào, ngay cả các thầy đàn cũng không thống nhất lòng bản với nhau. Vì vậy một soạn giả tiền phong soạn ra vở tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo (vào khoảng cuối thập niên 40 đầu thập niên 50 của thế kỷ trước) đã lấy bản Phụng Hoàng tài tử sửa lại một số chỗ dị biệt và sửa những câu dứt 7 nhịp thành 8 nhịp cho đào kép dễ ca. Soạn giả này chỉ lấy 12 câu đầu của bản Phụng Hoàng tài tử mà thôi.
Tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo xuất hiện bản Phụng Hoàng 12 câu (đàn theo cải lương) gây sự chú ý cho giới thưởng ngoạn.
Mãi đến giữa thập niên 60 của thế kỷ trước, soạn giả Hà Triều Hoa Phượng "vực dậy" bản Phụng Hoàng 12 câu nói trên đưa vào vở tuồng Nửa Đời Hương Phấn, đã lấy nước mắt của không biết bao nhiêu lượt khán thính giả. Từ đó các soạn giả khác "phát huy" và Phụng Hoàng cải lương 12 câu đã đứng vững và tồn tại song song với Phụng Hoàng tài tử mà cũng là con đẻ của Phụng Hoàng tài tử.
Nếu so sánh đối chiếu thì Phụng Hoàng cải lương và Phụng Hoàng tài tử (12 câu đầu) có cấu trúc lòng bản giống nhau, cải lương chỉ sửa lại những phần như đã nói trên đúng theo nghĩa "cải" là sửa "lương" là tốt", tức là sửa lại cho tốt hơn về nhịp nhàng, thang âm lòng bản.
Thoạt kỳ thuỷ, bản Phụng Hoàng cải lương vô LIU như Phụng Hoàng tài tử, nhưng khi đào ca thì thường hay vô XÊ để không bị chìm hơi. Giống như bản vọng cổ có một thời thường vô XÊ (thay vì vô LÌU như hiện nay).
Từ nay nhạc giới dùng tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu để chỉ bản Phụng Hoàng tài tử đã có từ khi thầy, tổ lưu truyền.
Bản Phụng Hoàng Lai Nghi (và các bản oán tổ), giới tài tử thường đàn kìm với dây Tố Lan vì dây này nghe mùi mẫn, ai oán, thảm não...
Dây Tố Lan ăn với dây Hò Nhì, cho nên khi hoà tấu, các nhạc cụ khác cũng phải đàn ở cung/bậc Hò nhì.
Cách lên dây Tố Lan đàn kìm (để đàn bản oán) như sau:
Dây lớn (tức là dây tồn):
Buông dây là chữ HÒ
Phím 1 là chữ XỪ
Phím 2 là chữ XÀNG
Phím 3 là chữ XỀ
Phím 4 là chữ CỒNG
Phím 5 là chữ LIU
Phím 6 là chữ U
Phím 7 là chữ XÁN
Phím 8 là chữ XẾ
Dây nhỏ (tức là dây tàn):
Buông dây là chữ PHAN (OAN)
Phím 1 là chữ LIU
Phím 2 là chữ XỰ (già)
Phím 3 là chữ XÁN
Phím 4 là chữ XẾ
Phím 5 là chữ PHAN (OAN) <-- âm vực cao
Phím 6 là chữ LÍU (LIU đài)
Phím 7 là chữ XỨ (già) <-- âm vực cao
Phím 8 là chữ XÁN <-- âm vực cao
Chơi tài tử mà không biết dây Tố Lan thì thật là một sự thiếu sót quan trọng, vì dây này dùng để đàn các bản oán, vừa hay vừa đúng điệu "dân chơi".
NP đi làm ăn xa nhà, sống một mình cũng buồn nên thích 8888 với mọi người. Qua Mỹ từ nhỏ nên NP không có hiểu cuộc sống ở quê nhà như những người từng sinh sống và lớn lên bên VN như tụi mình nên dễ đi lạc vô những nơi không hào hứng mà còn gặp chuyện bực mình. Không chỉ hào hứng mà chắc NP vui lắm vì được anh Ro cho 10 điểm, khen tài giỏi xuất chúng, trí nhớ tốt...
Không biết "Cô gái Pakô con cháu boóc hồ" ở Tây Nguyên đâu mất rồi, không thấy xuất hiện nữa héng chị?
Đó Ro thấy NP nhà mình chưa...nơi chốn nào ở quê của Ro cũng nhớ hết còn có mỗi người em gái Tây nguyên thì hô quên rồi, em gái đó xuất hiện đều đều chứ đâu mà mất rồi, tại em lo "tự do ngôn luận" 8888 quá nên em không biết thôi. Em gái đó ở Lâm đồng thôi chứ không phải là người dân tộc đâu mà Pakô với Pốnkô...
NP đi làm ăn xa nhà, sống một mình cũng buồn nên thích 8888 với mọi người. Qua Mỹ từ nhỏ nên NP không có hiểu cuộc sống ở quê nhà như những người từng sinh sống và lớn lên bên VN như tụi mình nên dễ đi lạc vô những nơi không hào hứng mà còn gặp chuyện bực mình. Không chỉ hào hứng mà chắc NP vui lắm vì được anh Ro cho 10 điểm, khen tài giỏi xuất chúng, trí nhớ tốt...
Dạ em khen thiệt lòng đó chị, NP sống ở Mỹ từ nhỏ mà vốn kiến thức về Việt Nam có thể hơn hẳn người Việt Nam luôn ah, rồi sử dụng tiếng Việt rất rành mạch và lưu loát nữa, em khen như vậy cũng chưa xứng đáng lắm đâu chị ah. Anh nói vậy đúng không NP?
Đó Ro thấy NP nhà mình chưa...nơi chốn nào ở quê của Ro cũng nhớ hết còn có mỗi người em gái Tây nguyên thì hô quên rồi, em gái đó xuất hiện đều đều chứ đâu mà mất rồi, tại em lo "tự do ngôn luận" 8888 quá nên em không biết thôi. Em gái đó ở Lâm đồng thôi chứ không phải là người dân tộc đâu mà Pakô với Pốnkô...
Chắc em ấy về quê ăn Tết chưa lên lại Sài Gòn nên em ấy chưa xuất hiện đó NP ah!
Dạ em khen thiệt lòng đó chị, NP sống ở Mỹ từ nhỏ mà vốn kiến thức về Việt Nam có thể hơn hẳn người Việt Nam luôn ah, rồi sử dụng tiếng Việt rất rành mạch và lưu loát nữa, em khen như vậy cũng chưa xứng đáng lắm đâu chị ah. Anh nói vậy đúng không NP?
Lúc trước em chưa vô diễn đàn thì đi vòng vòng (trên Net) đọc sách, sử về VN nên biết.
Em gần như thuộc hết quyển Trung Quốc Sử Lược của Phan Khoang và bộ Việt Sử Tân Biên của Phạm Văn Sơn.
Còn tiếng Việt thì nhờ diễn đàn 8888 và trả lời những thắc mắc của chú thaydat nên dần dần em "sạch nước cản" hơn.
Chứ nhớ hồi mới vô diễn đàn em không hiểu rất nhiều từ, phải nhờ Giang Tiên giảng giải. Có Giang Tiên xác nhận việc này đó anh Ro.
Chính Giang Tiên cũng nói em tiếng Việt bây giờ khá hơn hồi mới vô diễn đàn này nhiều.
Đó Ro thấy NP nhà mình chưa...nơi chốn nào ở quê của Ro cũng nhớ hết còn có mỗi người em gái Tây nguyên thì hô quên rồi, em gái đó xuất hiện đều đều chứ đâu mà mất rồi, tại em lo "tự do ngôn luận" 8888 quá nên em không biết thôi. Em gái đó ở Lâm đồng thôi chứ không phải là người dân tộc đâu mà Pakô với Pốnkô...
Dạ em quên thiệt mà chị.
Em cũng quên tuốt người ta tên (nick) gì luôn.
Tại "chảnh" quá nên em sợ, chạy không dám quay đầu lại.
Bởi vậy đâu có biết vẫn còn xuất hiện đều đều... hihi...
NP đi làm ăn xa nhà, sống một mình cũng buồn nên thích 8888 với mọi người. Qua Mỹ từ nhỏ nên NP không có hiểu cuộc sống ở quê nhà như những người từng sinh sống và lớn lên bên VN như tụi mình nên dễ đi lạc vô những nơi không hào hứng mà còn gặp chuyện bực mình. Không chỉ hào hứng mà chắc NP vui lắm vì được anh Ro cho 10 điểm, khen tài giỏi xuất chúng, trí nhớ tốt...
Dạ đúng đó chị của em.
Cuối tuần hoặc ngày lễ mà có đề tài để 8888 là em thức khuya lắm, có khi tới sáng bét luôn...
Bây giờ cũng sắp 4h sáng rồi nè...
Hic... Em mà tài giỏi gì... nếu tài thì không bị người ta "chảnh"... hic...
Ở diễn đàn này em bị đi lạc 2 lần, 2 chỗ khác nhau. Nhưng kết quả thì y chang như nhau. Ở đâu cũng "chảnh" !!!
Ngày đêm gì cũng được Ro à, miễn có thêm người, thêm đề tài cho NP 8888 cho nó lành, chứ để NP buồn quá lại đi lạc tới Tây nguyên hay đi "lạc đề" rồi khổ nữa
Dạ thưa chị của em... hihi...
Tánh của em thuộc về trực tánh, có sao nói vậy, nghe thấy cái gì có vẻ trái tai gai mắt thì phải chịu "lạc đề" thôi, chứ biết sao bây giờ.
Không lẽ con gà người ta bảo nói là con vịt cũng phải nói theo. Không riêng gì lĩnh vực nhạy cảm" mà trong lĩnh vực cổ nhạc đờn ca tài tử cải lương cũng vậy, đúng thì nói đúng, sai thì nói sai, không thể nói khác được... hihi...
nguyenphuc
Trả lời với trích dẫn
Alex Huỳnh
MEM
