Phụng Hoàng Lai Nghi

[nguyenphuc]

Quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Cầm Ca Tân Điệu của tác giả Trần Phong Sắc người tỉnh Tân An viết vào thời nền ca nhạc tài tử còn phôi thai, gồm đủ loại bài bản (vào thời đó), cũng như quyển sách đàn ca cổ nhạc tựa là Ca Nhạc Cổ Điển Bạc Liêu của tác giả Trịnh Thiên Tư viết sau này thì 4 bản oán tổ trong đàn ca tài tử có tên thống nhất là Tứ Đại, Phụng Hoàng, Giang Nam, Phụng Cầu.
Nhưng khoảng mấy chục năm gần đây lại xuất hiện thêm tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu và Phụng Cầu Hoàng Duyên để thay thế cho tên Phụng Hoàng và Phụng Cầu.
Khi ngành sân khấu cải lương phát triển, một vài soạn giả tiền phong muốn đưa thêm bản Phụng Hoàng (tài tử) vào cải lương (ngoài bản Tứ Đại đã vào cải lương trước đó), để thêm phần phong phú. Nhưng bản Phụng Hoàng có mấy dị bản, không biết soạn lời ca theo bản nào, ngay cả các thầy đàn cũng không thống nhất lòng bản với nhau. Vì vậy một soạn giả tiền phong soạn ra vở tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo (vào khoảng cuối thập niên 40 đầu thập niên 50 của thế kỷ trước) đã lấy bản Phụng Hoàng tài tử sửa lại một số chỗ dị biệt và sửa những câu dứt 7 nhịp thành 8 nhịp cho đào kép dễ ca. Soạn giả này chỉ lấy 12 câu đầu của bản Phụng Hoàng tài tử mà thôi.
Tuồng Máu Thấm Tần Hoàng Đảo xuất hiện bản Phụng Hoàng 12 câu (đàn theo cải lương) gây sự chú ý cho giới thưởng ngoạn.
Mãi đến giữa thập niên 60 của thế kỷ trước, soạn giả Hà Triều Hoa Phượng "vực dậy" bản Phụng Hoàng 12 câu nói trên đưa vào vở tuồng Nửa Đời Hương Phấn, đã lấy nước mắt của không biết bao nhiêu lượt khán thính giả. Từ đó các soạn giả khác "phát huy" và Phụng Hoàng cải lương 12 câu đã đứng vững và tồn tại song song với Phụng Hoàng tài tử mà cũng là con đẻ của Phụng Hoàng tài tử.
Nếu so sánh đối chiếu thì Phụng Hoàng cải lương và Phụng Hoàng tài tử (12 câu đầu) có cấu trúc lòng bản giống nhau, cải lương chỉ sửa lại những phần như đã nói trên đúng theo nghĩa "cải" là sửa "lương" là tốt", tức là sửa lại cho tốt hơn về nhịp nhàng, thang âm lòng bản.
Thoạt kỳ thuỷ, bản Phụng Hoàng cải lương vô LIU như Phụng Hoàng tài tử, nhưng khi đào ca thì thường hay vô XÊ để không bị chìm hơi. Giống như bản vọng cổ có một thời thường vô XÊ (thay vì vô LÌU như hiện nay).
Từ nay nhạc giới dùng tên Phụng Hoàng Lai Nghi hay Phụng Hoàng Cầu để chỉ bản Phụng Hoàng tài tử đã có từ khi thầy, tổ lưu truyền.
Bản Phụng Hoàng Lai Nghi (và các bản oán tổ), giới tài tử thường đàn kìm với dây Tố Lan vì dây này nghe mùi mẫn, ai oán, thảm não...
Dây Tố Lan ăn với dây Hò Nhì, cho nên khi hoà tấu, các nhạc cụ khác cũng phải đàn ở cung/bậc Hò nhì.
Cách lên dây Tố Lan đàn kìm (để đàn bản oán) như sau:

Dây lớn (tức là dây tồn):

Buông dây là chữ HÒ
Phím 1 là chữ XỪ
Phím 2 là chữ XÀNG
Phím 3 là chữ XỀ
Phím 4 là chữ CỒNG
Phím 5 là chữ LIU
Phím 6 là chữ U
Phím 7 là chữ XÁN
Phím 8 là chữ XẾ

Dây nhỏ (tức là dây tàn):

Buông dây là chữ PHAN (OAN)
Phím 1 là chữ LIU
Phím 2 là chữ XỰ (già)
Phím 3 là chữ XÁN
Phím 4 là chữ XẾ
Phím 5 là chữ PHAN (OAN) <-- âm vực cao
Phím 6 là chữ LÍU (LIU đài)
Phím 7 là chữ XỨ (già) <-- âm vực cao
Phím 8 là chữ XÁN <-- âm vực cao

Chơi tài tử mà không biết dây Tố Lan thì thật là một sự thiếu sót quan trọng, vì dây này dùng để đàn các bản oán, vừa hay vừa đúng điệu "dân chơi".

(còn tiếp Phụng Hoàng Lai Nghi)

[nguyenphuc]

Nếu mấy ngày này không nhằm thứ bảy hay chủ nhật thì NP và NĐBN giúp gia đình tổ chức tết nguyên đán như thế nào?
Bên ấy cộng đồng người Việt tổ chức tết nguyên đán bao nhiêu ngày?

Chị Bích thì gia đình nhiều thành viên nên chị ấy tổ chức ra sao NP không biết.
Riêng NP với ông cậu, chỉ có hai ông cháu nên chẳng có "tổ chức " gì. Chỉ làm đơn sơ gọi là "giấy rách phải giữ lấy lề" theo tục lệ của tổ tiên.
Ngày tảo mộ cũng cúng ông bà để tưởng nhớ tổ tiên, ngày 23 tháng chạp cũng đưa ông Táo về Trời, ngày 30 tháng chạp cũng rước ông bà và rước ông Táo, mấy ngày Tết cũng cúng ngày hai bữa, hết Tết cũng "cúng kiếu"... Vậy là "đủ lễ" rồi...
Đó là tại "gia đình", còn đối với "xã hội" thì mùng một Tết cũng đến nhà thân bằng quyến thuộc chúc Tết, lì xì các em nhỏ...
Thật sự thì phần đông người Việt ở Mỹ đều xin nghỉ vào ngày Tết để ở nhà lo thủ tục cúng kiến trong dịp "lễ" quan trọng này.
Thường thì người Việt ở đây "đón Tết" trong 3 ngày đầu năm âm lịch, nếu gia đình có thành viên đông (nhiều con, cháu).

[thaydat]

NĐBN và NP sao mà bị Tả tơi , te tua vậy. có thể chia sẻ?
Hôm trước mình thấy mấy cây quýt...ở nhà NĐBN đẹp thật. NP đưa hình ảnh cảnh đón tết nhà Ông cậu NP lên cho anh em xem khung cảnh tết bên ấy thế nào? sẵn dịp giúp NĐBN úp hình ảnh đón tết chỗ cô ấy ở luôn..

[BichNuong]

Dân nghèo NP và BN hết te tua tơi tả rồi mà " bất chiến tự nhiên thành" rồi nên không có gì để chia xẻ hết anh thaydat.

Cám ơn email chúc Tết của anh. Xin chúc anh chị năm mới nhiều sức khỏe, an khang thịnh vượng.

[thaydat]

NP và NĐBN ăn tết vui vẻ? Hôm nay, NĐBN và NP xuất hành(đi làm)chưa?
Ông Bảy Muôn, ông Tám Hà và ông Năm Lân ở chổ khác đến chơi hay ở gần chổ ông Cậu NP vậy NP? Các ông ấy hòa đàn với nhau bằng những nhạc cụ nào vậy ?

[nguyenphuc]

Mời cả nhà Cổ Nhạc ăn Tết Bính Thân đạm bạc

[nguyenphuc]

NP và NĐBN ăn tết vui vẻ? Hôm nay, NĐBN và NP xuất hành(đi làm)chưa?

NP lấy vacation nghỉ ba ngày, thứ năm mới đi làm.

[nguyenphuc]

Ông Bảy Muôn, ông Tám Hà và ông Năm Lân ở chổ khác đến chơi hay ở gần chổ ông Cậu NP vậy NP? Các ông ấy hòa đàn với nhau bằng những nhạc cụ nào vậy ?

Ông Bảy Muôn, ông Tám Hà và ông Năm Lân ở cũng không xa ông cậu lắm, khoảng 45 phút lái xe highway.
Ông Bảy Muôn đờn được 3 thứ đờn guitar, kìm, violon, ông Năm Lân đờn kìm, ông Tám Hà đờn guitar, kìm và violon. Chơi hoà đờn thì đổi qua đổi lại. Ông Tám Hà có người con hồi còn ở VN học chung khoá ở Trường sân khấu nghệ thuật với Huỳnh Tuấn, Văn Môn, Hải Luận và cũng là bạn thân với Trường Giang...
Anh đó là trưởng một ban nhạc (tân nhạc) đám cưới bên này và cũng thường đờn vọng cổ cho những show, kể ca mấy show cho chùa. Mỹ Châu và Phương Hồng Thủy cũng ở gần chỗ ông cậu, con ông Tám Hà thỉnh thoảng có đờn cho Mỹ Châu và Phương Hồng Thủy ca, hoặc các nghệ sĩ ở tiểu bang khác tới hát như Phượng Liên, Hương Lan v.v... con ông Tám Hà mới đặt cây đờn kìm chỗ tiệm ông (Hai) Vĩnh, cầu Rạch Ông (Saigon), tốt lắm. Anh ấy mê rơ đờn kìm của ông cậu, đòi làm đệ tử hoài... Ba bốn người đờn kìm mà anh ấy chỉ thích rơ đờn kìm của ông cậu.
Nghe nói ông Bảy Muôn lúc ở tù về không có nghề gì làm, ổng đi đờn cho đoản cải lương Tiền Giang 2. Nhờ ngón đờn mùi mà ổng có bà vợ nhỏ hơn ổng nhiều tuổi lắm... hihi... nói lén, ổng mà đọc thấy cái này chắc ổng cạo đầu NP quá!
Ông Bảy Muôn có người đệ tử học đờn kìm 4,5 năm nay rồi mà đờn còn ngọng lắm. chưa chơi được.

[thaydat]

Nhìn bửa ăn đạm bạc mình thích món khổ qua đó NP. Bên ấy mà có món này là hết sẩy rồi.

[thaydat]

Trường Giang, bây giờ, theo mình, đàn hay quá. Nếu chơi cây guitar mình sẽ chọn Trường Giang để học.
Hình như cây violon cũng khó chơi phải không NP? Vì nó không có note cố định nên thẩm âm không tốt thì không đàn được.

[nguyenphuc]

Nhìn bửa ăn đạm bạc mình thích món khổ qua đó NP. Bên ấy mà có món này là hết sẩy rồi.

Bên này mấy chợ thực phẩm bán khổ qua nhiều lắm. Mấy nhà gia đình người Việt cũng trồng nhiều.