Thi phẩm Chùa Hương ra đời trong hoàn cảnh rất kỳ thú. Hội Chùa Hương năm 1934, ông cùng nhà văn Nguyễn Vỹ và hai người bạn nữ sinh Hà thành đi trẩy hội. Đến rừng mơ, hai văn nhân gặp một bà mẹ cùng cô gái độ tuổi trăng rằm vừa bước lên những bậc đá vừa niệm Phật "Nam mô cứu khổ quan thế âm Bồ Tát". Vẻ đẹp thánh thiện mang nét chân quê của cô gái đã hớp hồn hai chàng thi sĩ khiến họ trân trân nhìn quên cả hai bạn gái cùng đi. Nguyễn Nhược Pháp lại gần hỏi. "Tại sao trông thấy chúng tôi cô lại không niệm Phật nữa?". Cô gái bối rối, thẹn thùng như muốn khóc. Hai người bạn gái gọi hai chàng thi sĩ để đi tiếp nhưng họ đã bị hớp hồn, tai đâu còn nghe thấy. Giận dỗi, họ bỏ đi. Lúc bừng tỉnh, hai văn nhân không thấy các cô đâu vội len thốc len tháo, lách qua những dòng người đang trẩy hội nhưng tìm đâu cho thấy. Mệt và ngán ngẩm, hai thi sĩ quay lại tìm cô gái chân quê thì cả hai mẹ con cũng đã lẫn vào dòng người.
Đêm đó, Nguyễn Nhược Pháp không sao chợp mắt được. Hình ảnh cô gái chân quê đi Chùa Hương khiến ông xúc động viết lên những vần thơ có sắc màu tươi vui, hình ảnh ngộ nghĩnh, cả hồn người lẫn vẻ đẹp của ngày xưa hiện lên trên từng câu, từng chữ:
Hôm qua em đi chùa Hương
Hoa cỏ còn mờ hơi sương
Cùng thầy mẹ em dậy
Em vấn đầu soi gương.
Nho nhỏ đuôi gà cao;
Em đeo dải yếm đào;
Quần lĩnh, áo the mới;
Tay cầm nón quai thao...
Thuyền đi qua Bến Đục
Mỗi lúc gặp người ra,
Thẹn thùng em không nói
"Nam mô A Di Đà"...
Cô gái Chùa Hương khi in vào tập Ngày Xưa thì hai chữ Cô gái bị bỏ đi, chỉ còn Chùa Hương. Bài thơ trước đây đã được nhạc sĩ Trần Văn Khê phổ nhạc song không được phổ biến rộng rãi. Phải tới gần 60 năm sau, nghệ sĩ Trung Đức qua lần đi Hương Sơn cảm tác đã phổ nhạc bài thơ, thêm bớt lời để thành bài hát Hôm qua em đi chùa Hương. Ngay từ lần phát sóng đầu tiên, Hôm qua em đi chùa Hương đã được đông đảo thính giả ưa thích và nhanh chóng được phổ biến rộng rãi
Em Đi Chùa Hương Trung Đức Hôm qua em đi chùa Hương Hoa cỏ còn mờ hơi sương Cùng thầy mẹ em vấn đầu soi gương Nho nhỏ cái đuôi gà cao Em đeo cái dải yếm đào Quần lĩnh áo the mới Tay em cầm chiếc nón quai thao Chân em đi đôi dép cao cao Đò đi qua bốn động Mọi người ngắm nhìn em Thẹn thùng em khẽ nói Tuổi bây giờ mới tròn mười lăm Em còn bé lắm chứ mấy anh kia ơi Giờ đi qua cổng này Mọi người ngắm nhìn em Thẹn thùng em khẽ nói Nam mô a di đà Nam mô a di đà Giờ đi qua cổng này Mọi người ngắm nhìn em Thẹn thùng em khẽ nói Nam mô a di đà Nam mô a di đà
Em Đi Chùa Hương Hôm nay đi chùa Hương Hoa cỏ mờ hơi sương Cùng thầy me em dây Em vân đầu soi gương Khăn nhỏ duoi gà cao Lưng đeo giải yê'm dào Quần lĩnh áo the mới Tay cầm nón quai thao Mẹ cười thầy nó trông Chan di doi dep cong Con tôi xinh xinh quá Bao gio co lay chồng Em tuy mơi mươi lăm Mà dã lăm người thăm Nhờ mối mai đưa tiếng Khen tươi như trăng rằm Nhưng em chưa lấy ai Vì thầy bảo người mai Rằng em còn bé lăm Ý đơi người tài trai Em đi cùng vơi me Me em ngồi cáng tre Thầy theo sau cưỡi ngựa That lưng dài đỏ hoe Thầy me ra đi đò Thuyền mâp mênh bên bờ Em nhìn sông nước chảy Đưa cánh buôm lô nhô Mơ xa lại nghĩ gần Đời mây kẻ tri âm Thuyền nan vưa lẹ bươc Em thây môt văn nhân Người đâu thanh la thuong Tướng mao trong phi thường Lưng cao dài trán rộng Hỏi ai nhìn không thuơng Chàng ngồi bên me em Me hỏi chuyện làm quen Thưa Thầy đi Chùa ạ Thuyền đông Giời ôi chen Chàng thưa vâng thuyền đông Rồi ngắm giời mênh mông Xa xa mờ núi biếc Phơn phớt áng mây hồng Giòng sông nước đục lờ Ngâm nga chàng đọc thơ Thầy khen hay , hay quá Em nghe ngồi ngẩn ngơ Thuyền đi bên đục qua Mỗi lúc găp người ta Thẹn thùng em không nói Nam mô a di dà Réo rat suoi đưa quanh Ven bờ ngọn núi xanh Nhip cầu xa nho nhỏ Cảnh dep gần như tranh Sau núi oản ,gà,xoi Bao nhieu la khỉ ngồi Tơi núi con voi phục Có đủ cả đầu đuôi Chùa lâp sau rừng cây Thuyen ta đi mot ngày Len cửa chùa em thấy Hơn môt tram an mày Em đi chàng theo sau Em khong dám đi mau Ngại chàng chê hâp tâp Số gian nan không giàu Thây me dến điện thờ Trầm huong khoi toa mờ Huong nhu là sao lạc Lớp song nguoi lô nhô Chen vào that lam công Thay me em lễ xong Quay ve nha ngang bảo Mai mơi vào chùa trong Chàng hai má đỏ hồng keu voi thàng tiểu đồng Mang túi thơ bầu rươu Mai ta vào chùa trong Dêm hôm ây em mưng Mui trầm huong bay lừng Em năm nghe tiê'ng mõ Rồi chim keu trong rừng Em mơ em yeu đời Mơ nhiều viet thế thôi Kẻo ai mà xem thây nhìn em dên nực cươ`i Em chưa tỉnh giâc nô`ng mây núi dã pha hồng Thây me em sap sửa Vang huong vao chua trong Duong may đá cheo reo Hoa đỏ tím vàng leo Vì thương me quá mêt San sóc chàng di theo Me bảo đuơ`ng còn lâu Cứ vưa di ta cầu Quan Thế âm bồ tat Là tha hồ đi mau Em ư ,em không cầu Nhưng dươ`ng vẫn đi mau Chàng cũng cho như thế Ra ta hợp tâm đầu Khi qua Chùa Giải oan trông thấy bức tuờng ngang Chàng dưa tay lẹ but Thảo bài tho lien hoàn Tấm tăc thầy khen hay Chữ dep nhu rồng bay Bài thơ này em nhơ Nên chả chep vào đây Ôi chua trong đầy rồi Dông tham bong xanh ngoi Gấm thêu trần thạch nhũ Ngọc nhuôm huong tram rơi Mẹ vui mừng hả hê Tăc ! con duong ma ghê Thầy kêu mau lên nhé Chiều hôm nay ta về Em nghe bỗng rụng rời Nhin ai luống nghẹ lời Giờ vui đời co vây thoàng ngay vui qua rô`i Làn gió thổi hay hây Em nghe tà áo bay Em tìm hơi chàng thớ Chàng ơi chàng có hay Đươ`ng day kia lên giời Ta bước tưa vai cươ`i Yêu nhau yêu nhau mãi Đi ta di chàng oi Ngun ngút khói hương vàng say trong giấc mơ màng Em cầu xin Giời Phât Sao cho em lấy chàng Nguyễn Nhược Pháp
minhle
Trả lời với trích dẫn
mylehang
