Giang Nam

[Thuong Tran]

GIANG NAM
Tình Hoài Hương
Trần Ngọc Thạch

Khúc 1:

1 - (------) (------) (------) .. Có ai (Oan)
Về quê (Liu) xa (Liu)__ cho nhắn (Lỉu)__ đôi lời thiết tha (Oan)

2 - Từng đêm (Liu) vọng tưởng (Lỉu)__ miền đất tổ quâ cha (Oan) (---Oan---)
Một kiếp (Liu) nhân sinh (Liu) Người an cư , (Liu) Người phiêu linh xứ lạ (Xệ)

3 - (---Liu---) (---Xê---) (---Mô---) Nỗi hoài hương (Xê)
Vời vợi (Liu) nấu nung (Liu)__ nhớ sao (Xê)__ bến cũ với con đò (Hò)

4 - Sâu thẵm trong (Xg) tiềm thức (Xể)___ từng điệu lý , câu Hò (Hò) (---Hò---)
Từng bóng dừa (Xề) in vóc dáng (Lỉu) bên bờ sông Quê (Liu) (---Liu---)

Khúc 2:

5/1 - (---Xề---) (---Liu---) (---Mô---) Nhớ sao (Oan)
Từng ruộng lúa (Liu) nương khoai (Liu)__ Trời quê cũ (Lỉu)__ vương vấn không phai (Oan)

6/2 - Tìm phương (Liu) an ủi (Lỉu)__ cho dạ nguôi ngoai (Oan) (---Oan---)
Nhìn quanh (Liu) thiên hạ (Liu) hơn nữa thế gian (Liu) nhân sinh bất toại (Xệ)

7 - (---Liu---) (---Xê---) (---Mô---) Mẹ ta (Xê)
Tay níu chặt (Liu) Quê hương (Liu)__ bơ phờ (Xề)__ mong mãi con xa (Oan)

8 - Gió sương (Liu) bốn mùa (Xề)__ năm tháng đã trôi qua (Oan) (---Oan---)
Bè bạn (Liu) thuở hàn vi (Liu) dần khuất xa (Xê) theo cát bụi nhạt nhòa (Lìu+Lịu)

9 - (---Xề---) (---Xg---) (---Mô---) Bên đời (Hò)
Dẫu hương hoa (Xư) ngào ngạt (Xư)___ lòng viễn xứ (Xê)__ cũng vẫn khô cằn (Hò)

10 - Lo toan (Xg) một kiếp (Xể)__ trần thân nhọc nhằn (Hò) (---Hò---)
Nẻo xưa (Xư) ta về lẽ bước (Xê) chơi vơi (Xể)__ ấm lạnh riêng mang (Xg)

11 - Đường đi (Xg) xa mãi (Xể)__ ngày đã dần tàn (Hò) (---Hò---)
Ngoảnh lại (Xư) soi bóng thời gian (Xê) thì mái tóc (Xể) đã điểm màu sương (Xg)

12 - Bên kia (Xg) bờ đại dương (Xể)__ mờ ảo bóng Quê Hương (Xg) (---Xg---)
Trăm đôi mắt đợi (Xg) ngàn câu mong chờ (Hò) nên lòng mãi vấn vương (Xg) (---Xg---)

Khúc 3:

13 - (---Liu---) (---Xg---) (---Mô---) Quê xưa (Liu)
(Liu___) Ngàn dấu yêu (Liu) trong tầm tưởng (Xế) trong từng giọt máu hồng (Xg`)

14/13 - (---Liu---) (---Xg---) (---Mô---) Bài ca (Liu)
(Liu___) Chưa viết xong (Liu) mà nước mắt (Xế) đã tuôn dòng (Xg`)

15 - Thênh thang (Xg) trời đất (Xể)__ một cõi miên man (Xư) (---Xg---)
Thì thôi (Xê) an phận (Lịu)__ bôn ba (Xê)__ quá nữa kiếp phong trần (Hò)

16 - Tro xương có bay (Xg) về quê cũ (Xể)__ cũng là nơi mộ phần (Hò) (---Hò---)
Thôi Bạn về (Xề) trong muôn một (Lỉu) nhắn đôi lời dùm ta (Liu) (---Liu---)./.

GIANG NAM
(16 câu)
Tựa đề: Tình Hoài Hương
Soạn giả: Trần Ngọc Thạch
Trình bày: Bạch Huệ
Dàn nhạc: Bảy Quý tranh, Sáu Hoà kìm

-----o0o-----

[thaydat]

Đã tập rồi cây đàn ở kế bên mình mà . Kí âm trên rao lấy liu ở phím 1 dây nhỏ và đàn các chữ đàn ở khu vực thấp đúng không? Giờ chuẩn bị đi gõ đầu trẻ rồi tối về tiếp nha.

[nguyenphuc]

Đã tập rồi cây dàn ở kế bên mình mà. Kí âm trên rao lấy liu ở phím 1 dây nhỏ và đàn các chữ đàn ở khu vực thấp đúng không?

Ở âm vực cao, vì có chữ XỪ.
Âm vực thấp (dây hò nhì) không có chữ XỪ).
Đoạn cuối cùng của câu rao đó mới ở âm vực thấp.
Chú tập nghe thấy sao?
Rao bài bản không cần rao dài, vì rao để người ca lấy hơi chứ không có nói lối.

[thaydat]

Mấy tuần nay, mình không đụng đến các bài bản đàn dây hò nhì nên dây lớn buông xàng mà tưởng là xừ hèn chi đàn đến đó nghe kì kì nên mới hỏi NP phải đàn âm vực thấp không? Mình đã tập rao lại rồi có hơi rao theo clip. Cảm ơn NP nhiều.

[nguyenphuc]

Mấy tuần nay, mình không đụng đến các bài bản đàn dây hò nhì nên dây lớn buông xàng mà tưởng là xừ hèn chi đàn đến đó nghe kì kì nên mới hỏi NP phải đàn âm vực thấp không? Mình đã tập rao lại rồi có hơi rao theo clip. Cảm ơn NP nhiều.

Rao thì không nhất thiết phải giống ký âm của bất cứ nhạc sĩ (hay người đàn) nào. Nghe đại khái hơi giống giống là được rồi, miễn có cái "air" của loại bài bản mà mình muốn rao để người ca lấy giọng và để chỉnh dây đàn (có khi bị tuột dây hoặc tuột trục). Vì cuối đoạn (câu) rao thường hay về song thinh để chỉnh dây (nếu bị lạc).
Mục đích người xưa đặt ra câu rao là:
- Để người ca nghe mà lấy giọng cho ăn với đàn (nếu không rao người ca dễ bị đâm hơi).
- Để người đàn chỉnh dây cây đàn của mình.
- Để dàn nhạc so dây với nhau cho ăn.
Cho nên khi đàn tài tử, mỗi cây đàn chỉ cần rao một đoạn ngằn là đủ rồi.
Chỉ có cải lương mới rao dài vì có nói lối hoặc ngâm thơ... hoặc rao màn cho nghệ sĩ diễn xuất...
Rao dài thì chỉ là chắp nối những đoạn rao ngắn lại với nhau.
Chữ đàn rao là trích, ngắt, chắp vá từ những chữ đàn trong bản đàn (mà người đàn sắp đàn), cuối câu rao thường về song thinh của loại hơi bài bản đó.

[thaydat]

Mình đã phần nào có khái niệm về đàn sao rao vậy. Câu rao như NP nói " trích, ngắt, chắp vá từ những chữ đàn trong bản đàn" .Cách trích, ngắt chấp vá từ những chữ đàn nó có theo nguyên tắc nào không? NP có thể lấy một ví dụ như rao nam xuân(cách chấp vá....) từ bài đàn nam xuân đã viết cho tôi ?
Khuya qua rồi mai tiếp.

[nguyenphuc]

Mình đã phần nào có khái niệm về đàn sao rao vậy. Câu rao như NP nói " trích, ngắt, chắp vá từ những chữ đàn trong bản đàn" .Cách trích, ngắt chấp vá từ những chữ đàn nó có theo nguyên tắc nào không? NP có thể lấy một ví dụ như rao nam xuân(cách chấp vá....) từ bài đàn nam xuân đã viết cho tôi ?

Cái vụ "trích, ngắt, chắp vá" này khó mà nói cho cạn ý, vì có khi chỉ "trích" một chữ (đàn), có khi vài ba chữ, có khi nhiều hơn... rồi chắp lại với nhau.
Những chữ "trích" đó phần lớn là chữ đặc thù của cái hơi (air) của bài bản đó. Thí dụ hơi (air) xuân là:
liu... xàn... liu... phan xệ... xê... xê... líu xan... xự... xự...xan... xan xan... liu liu phan xàng... liu xệ xề xan... xan... xan xan... xự... xan xê líu xan... xàng... xan...
Nhiêu đó là đủ "lấy hơi" rồi, đủ để trỗi song lang và vô đàn rồi...

[thaydat]

Khi đàn ca ăn nhậu hiện nay thì họ thường trích các bài bản trong các tuồng cải lương nên nhiều khi có nói dậm rất dài rồi mới vô bài trường hợp này xử lí thế nào NP ?

[nguyenphuc]

Khi đàn ca ăn nhậu hiện nay thì họ thường trích các bài bản trong các tuồng cải lương nên nhiều khi có nói dậm rất dài rồi mới vô bài trường hợp này xử lí thế nào NP ?

Rao đờn cũng như rao bán hàng, xào tới xào lui, trộn qua trộn lại đại khái cũng bao nhiêu đó thôi.
Chú không nghe ông Ba Tu rao các bản oán đó sao. Tứ Đại, Phụng Cầu... gì cũng vậy, tức là cũng chỉ bao nhiêu đó. Cứ xào qua nấu lại trộn tới trộn lui, giống như ngày xưa rao đờn hát bội, hết bản rồi mà đào kép còn nói lối tiếp thì lại đờn trở lại, đờn tới đờn lui để lấy cái "air".
Nếu siêng thì tìm ra chữ khác cho bớt trùng, không thì cứ vậy làm hoài cũng không sao. Ngay cả bản đờn cũng vậy, những câu trùng nhau nếu siêng thì sắp chữ khác, làm biếng thì cứ đờn giống y chang cũng không ai rầy.
Mỗi nhạc sĩ đều có lối rao riêng, không ai giống ai, nhấn nhá tự do không có một khuông mẫu nhất định nào cả. Câu (đoạn) rao dài ngắn thì tuỳ thuộc vào người ca nói lối, diễn ngâm... Còn vấn đề hay, dở là do thiên tư tài năng của mỗi nhạc sĩ. Nếu rao để độc tấu hoặc hoà tấu thì chỉ cần một câu ngắn (như đã nói trên) là đủ rồi.
Kêu viết bản đờn thì NP còn "siêng", chứ kêu viết câu rao thì NP lười lắm, vì nó không có câu cú nhịp nhàng... gì cả, viết ra người đọc khó mà đờn (tiết tấu) đúng với tinh thần của người viết, cái kiểu "ông viết gà bà đờn vịt" thì chết rồi!

[nguyenphuc]

RAO HƠI XUÂN (NAM XUÂN)
Hò líu xể… xê líu xan… xự xan xản… xế… xan xan xan xan xan xan… xan liu tàn xàng… liu phan xàng xệ… xế… xê… xê xê xê xê… xang xự… xự xự xang… xảng… xáng xang… tồn lìu tồn… líu phán xế… xê xê xan xự xan xê líu xan… xế xự xan… liu liu tồn lìu… tồn lìu…

NGHE AUDIO
(Đờn kìm)
-----o0o-----

[nguyenphuc]

Chú thaydat nhìn bản ký âm rao hơi xuân, nghe AUDIO minh hoạ cho kỹ và đờn "rập khuôn" theo tiếng đờn trong AUDIO là coi như "ăn tiền" !!!