Phannhan với niềm trăn trở:
Cải lương, sao nhiều người không thích?
Tôi bắt đầu nghe cải lương, xem cải lương hồi pé tí. Chắc 8 -9 tuổi gì đó, chưa hiểu gì đâu, toàn đi theo má thôi. Xem nhiều đến mức, tôi thuộc lòng nghệ sĩ trong các vở tuồng: "Gánh cỏ sông Hàn", "Xin một lần yêu nhau", "Tô Ánh Nguyệt", "Đời cô Lựu", "Nửa đời hương phấn"...
Má tôi buôn bán nhỏ trong chợ chồm hỏm gần nhà. Má người gốc Quảng, thích cải lương lắm lắm. Thích đến nỗi, nhiều khi ba tôi giận luôn. Có lần, đoàn cải lương Sài Gòn III ra biễu diễn tại nhà hát tuồng "Tô Ánh Nguyệt". Chiều hôm đó, má đi bán về sớm mua cho tôi đôi dép da hiệu con gà trống. (Xóm tôi đứa nào có được đôi dép đó...được chảnh.) Định bụng ngày mai sẽ mang đôi dép, cho bọn bạn tôi lé mắt. Cũng tối đó, má dắt tôi đi xem cải lương. Vì chảnh, nên mang dép mới đi xem hát. Thời đó, cải lương đông người xem lắm, phải xếp hàng mua vé, chen nhau vào trước để chạy ra cánh gà xem mặt...nghệ sĩ.
Ngồi xem với má một cách mê mẩn, nghe cô Lệ Thủy khóc, tôi cũng chảy nước mắt (xúc động thiệt đó pà kon). Mê đến nỗi tôi bỏ hai chân lên ghế lúc nào không biết... Ngồi chồm hổm trên ghế xem đến hết tuồng, má giục ra trước để về, tôi chân xuống mang dép. Chiếc bên phải thì còn, chiếc bên trái thì mất tiêu. Tôi cúi xuống tìm, nhưng không thấy. Không phải tôi bị chôm, mà nhiêu người đi qua đi lại, đá mất chiếc dép của tôi. Tôi nói thiệt "bà già": "Con mất hết chiếc dép rồi"- "cái thằng..."- má chỉ nói vậy.
Không chỉ má tôi thích xem cải lương, bà nội cũng khoái, các cô cũng sùng bái nghệ sĩ lắm. Nào là Thanh Nga, Minh Phụng, Bạch Tuyết, Lệ Thủy, Thanh Sang, Thanh Tuấn, Hoài Thanh... Lớn lên môt chút, đi học phổ thông tôi bắt đầu ghiền hát, dù chẳng biết tí gì. Thấy nghệ sĩ hát lên, thì hát lên, ngân thì tôi ngân, mấy bài lý cũng làm trơn tru vài điệu... Có lần, lớp tôi sinh hoạt văn nghệ, mấy đứa kia hát toàn tân nhạc, cô chủ nhiệm gọi tôi hát cho lớp nghe. Tôi đánh liều hát mấy câu trong tuồng "Xin một lần yêu nhau"... Hú hồn, cả lớp và cô chủ nhiệm vỗ tay...vì tôi dũng cảm...
Giờ già rồi, tôi vẫn thích nghe dân ca, nghe cải lương. Tôi mua lại những vở tuồng ngày xưa về cho má và cho tôi. Tôi thích nghe cải lương của ngày xưa. Ngày đó, người nghệ sĩ nhập vai bằng cả tâm hồn, thề xác và giọng hát của mình cho vai diễn. Cải lương bây giờ, tôi cũng xem, cũng nhiều nghệ sĩ trẻ có tài, có giọng ca tốt... nhưng "diễn" quá đâm ra "nhạt". Chính vì vậy, mà tôi chỉ nghe những giọng ca cũ...dù có thể bây giờ thanh sắc không còn. Cải lương tôi thích nhất là nghe mộc.
Nhiều vở tuồng cũ, được dựng lại hoành tráng nhưng nói thật tôi không thích. Nên nhiều khi tôi "tự sướng" bằng cách vào karaoke nghêu ngao cho đỡ nghiền. Tôi hát cải lương không ngọt, nhưng xuống xề cũng không tệ lắm. Ca mấy bài "guộc" lỡ có bạn bè nghe cũng không ngại. Nhưng, nhiều lúc đi với nhiều người, họ không thích nghe tôi hát cải lương. Có lẽ tôi hát không hay. Nhưng có người lại bảo rằng: "nghe sầu não, ai oán"..."Mày lúc nào cũng rên rỉ". Nhiều khi muốn "nổi lửa" luôn àh.
Cải lương với tôi dẫu sao vẫn là những giá trị văn hóa. Cải lương mộc mạc như xuất thân của nó. Từ đời sống lao động, từ những câu chuyện đời được ghi lại bằng thanh âm của những nhạc cụ truyền thống. Nghe cải lương vẫn thú hơn mấy bài tân nhạc rỗng tếch thời @. Tôi không cổ hủ, nhưng tôi lại không thỏa hiệp với dòng nhạc mà nghe xong nó nhàn nhạt, sáo rỗng, vô thưởng vô phạt. Tôi càng không hiểu, sao không ít người lại ghét cải lương. Chẳng phải vì nó ai oán, sầu thương gì cả. Mà có lẽ, họ chưa một lần đứng, nằm, ngồi nghe cải lương một cách đàng hoàng nhất. Và có thể, họ chưa hiểu rằng cải lương là bắt nguồn cho cả nền văn hóa đậm đà bản sắc của vùng đất Phương Nam.
Cải lương sâu lắng và đi vào lòng người nhẹ nhàng. Chính cải lương đã gắn kết người đến với nhau, yêu thương và giúp đỡ nhau. Tôi có hai người bạn, cả hai con người ấy đều xuất thân là miền Tây. Và họ hát cải lương mượt mà, không trao chuốt theo kiểu dân dã, chân chất miền sông nước. Chính họ đã vun đắp cho tôi tình cảm sâu nặng với cải lương.
Bây giờ, trong Cải lương Số tôi có thêm một động lực vững vàng đủ để tin rằng cải lương sẽ không hề biến mất.
Lý lịch trích ngang:
Họ tên: Phan Trần Thế Nhân
Sinh: 18/06/1977
Nguyên quán: Quảng Nam
Sinh ra và lớn lên ở Phan Thiết.
Chưa dzợ...Hihihihihi
phannhan
Trả lời với trích dẫn
nguyenphuc
