Tứ Đại Oán

[nguyenphuc]

TỨ ĐẠI OÁN
(Lớp đầu 6 câu nhịp tám)

1. (-) (-) (-) Tồn là (liu)
liu liu (-) tồn xề oan (liu) tồn xang xế (xê) xế xang xư (xề)
2. Xề oan (liu) tồn xang xế (xê) lỉu liu oan (xừ) “xàng cộng (xề)”
xề oan (liu) tồn liu oan (xề) lỉu liu oan (xề) tồn xề oan (liu)
3. Xề oan (liu) tồn xang xế (xê) lỉu liu oan (xừ) “xàng cộng (xề)”
xề oan (liu) tồn liu oan (xề) lỉu liu oan (xề) tồn xề oan (liu)
4. Tồn là (liu) xế xang xư (xề) tồn xề oan (liu) “xề xán xư (liu)”
tồn là (líu) tồn xế xán (líu) tồn xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
5. "Tồn xế xang xừ (xang)" (-) xế xang xư (lìu) tồn xang xế (xê)
xê oán (líu) líu líu cống (xê) tồn xang xế (xê) xề xang xư (lịu)
6. Tồn (xang) xế xê (-) xề xang xư (lìu) “xề xề oan (liu)”
xế xang (xự) tồn xang xế (xê) líu líu cống (xê) xề xế xang xừ (xang).

CA TỨ ĐẠI OÁN
Lớp Đầu & Lớp Nhì
Tựa đề: Bá Lý Hề
Nguyễn Vĩnh Bảo ca
-----o0o-----

[nguyenphuc]

"Có loại bản đờn chỉ theo ghi chú bên cạnh hoặc bên dưới tên của bản đờn".

Như vậy thì các nhạc sĩ phải biết bản đàn Tứ Đại Oán ở dây hò nhì và hò tư .....nữa? Trong dàn đàn thi ca bông lúa vàng hoặc chuông vàng... các nhạc sĩ đàn kìm đâu có đàn dây Tố Lan đâu?

Đã là "nhạc sĩ" thì bất cứ dây gì, cung/bậc gì cũng đều đờn được cả. Chỉ có nhạc sĩ dỏm mới "bó dây thun" (dùng miếng chặn).
Thường thường, ca tài tử bản oán, nam nên ca hò tư, nữ nên ca hò nhì thì mới không bị tù hơi (dây Tố Lan thuộc bậc hò nhì).
Như vậy, là một "nhạc sĩ" thì (ví dụ) bản Tứ Đại, đương nhiên đàn được hò nhì (bao gồm Tố Lan) và hò tư, dĩ nhiên đờn được hò nhứt dễ dàng.
Cũng giống như bản vọng cổ, nhạc sĩ phải đờn được hết năm bậc (5 loại dây). Các bài bản (mùi) khác cũng vậy thôi, không ngoại lệ.
Cũng như bản Bài hạ (Ngũ Đối Hạ), người ta thường đờn dây hò ba để khi trở qua Xuân Nữ mới ăn. Nếu đờn dây hò tư, trở qua Xuân Nữ không được (nghe trớt quớt). Dây hò ba nầy ăn với dây nhạc (lễ) nên cũng gọi là dây nhạc.
Cho nên khi ca Ngũ Đối Hạ, thường nói ca dây nhạc (dĩ nhiên đờn dây nhạc).
Các giải như Bông Lúa Vàng... sở dĩ không đờn dây Tố Lan (kìm) là để khi thí sinh ca vọng cổ khỏi mất công vặn trục lấy dây lại. Cũng có khi họ ca (oán) hò tư...

[thaydat]

Bởi vậy người ta nói học đàn thì vô số còn trở thành nhạc sĩ (đúng nghĩa)thì đếm trên đầu ngón tay.

[nguyenphuc]

Như vậy thì các nhạc sĩ phải biết bản đàn Tứ Đại Oán ở dây hò nhì và hò tư .....nữa? Trong dàn đàn thi ca bông lúa vàng hoặc chuông vàng... các nhạc sĩ đàn kìm đâu có đàn dây Tố Lan đâu?

Dây Tố Lan ăn với bậc hò nhì rồi, còn đờn hò nhì gì nữa (dây Tố Lan chỉ hạ dây tồn, còn dây tang vẫn để nguyên).
Nhưng muốn đờn dây hò nhì thì cũng được, để khi đổi qua vọng cổ thì khỏi phải vặn trục lên dây lại.
Bởi vậy hồi xưa mới phân biệt Tố Lan Thượng và Tố Lan Hạ.

[thaydat]

Bản đàn Phụng hoàng lai nghi dây hò tư viết kí âm số (viết kiểu không cần hoa lá)cho đàn guitar có dễ viết không NP?

[nguyenphuc]

Bởi vậy người ta nói học đàn thì vô số còn trở thành nhạc sĩ (đúng nghĩa)thì đếm trên đầu ngón tay.

Như ông Ba Tu mới đúng là nhạc sĩ, vì dây gì ổng cũng đờn được mà lại đờn nghe hay.
Một số (không ít) là "nhạc sĩ" dỏm, nhạc sĩ tự xưng, vì đờn vọng cổ hò năm (ghi ta) còn "bó dây thun"!
Học đờn là phải biết đờn hết các loại dây, các cung bậc.
Bởi vậy, thầy xưa dạy lòng bản, để từ lòng bản đó mà áp dụng đờn ra được hết cả các loại dây, các cung bậc.
Học bản đờn ngón thì chỉ đờn được duy nhất dây đó, cung/bậc đó mà thôi.
Học đờn phải thuộc lòng bản như cháo, y như học toán phải thuộc bản cửu chương, học chữ phải thuộc mẫu tự (chữ cái, alphabet).

*bản đờn ngón tức là bản đờn "hoa lá".

[nguyenphuc]

Bản đàn Phụng hoàng lai nghi dây hò tư viết kí âm số (viết kiểu không cần hoa lá) cho đàn guitar có dễ viết không NP?

Vậy thì có lòng bản đó.
Cứ theo lòng bản mà đờn dây gì cũng được.
(Không hoa lá tức là chân phương, mà chân phương tức là lòng bản).

[thaydat]

Khổ nổi ông bạn của mình ông ấy học lóm cho nên không thể đàn được kí âm ngủ cung.

[nguyenphuc]

Khổ nổi ông bạn của mình ông ấy học lóm cho nên không thể đàn được kí âm ngủ cung.

Xưa nay, các thầy đờn đều dạy theo ngũ cung.
Học ngũ cung thì biết xướng âm, thẩm âm và ứng dụng rất rộng rãi, biến hoá theo thời gian, không bị lỗi thời, tức là có "cập nhật" theo thời gian. Thí dụ năm nay đờn như thế này, nhưng 10 năm nữa lại thay đổi theo thời gọi là "cập nhật" (update), không phải một bản đờn hoài mấy chục năm.

[nguyenphuc]

Bản đàn Phụng hoàng lai nghi dây hò tư viết kí âm số (viết kiểu không cần hoa lá)cho đàn guitar có dễ viết không NP?

Phụng Hoàng Lai Nghi mà đờn hò tư thì đại khái như cách đờn Phụng Hoàng cải lương, nhưng lòng bản là lòng bản Phụng Hoàng Lai Nghi.
Đơn giản (như đang giỡn) vậy thôi.

[thaydat]

NP có thể kí âm bằng số cho ông ấy lớp dây ho tư?